JOHN MUIR VE THE YOSEMITE ADLI ESERİNDE DOĞADAKİ ‘YÜCE’ KAVRAMI

Authors : Mehmet BÜYÜKTUNCAY

Pages : 15-29

View : 22 | Download : 19

Publication Date : 2017-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Bir ekoloji düşünürü, Romantik nesir yazarı, dağcı, çevreci ve kendinde farklı kimlikler barındıran bir şahsiyet olan John Muir, bugün öncelikle Yosemite Vadisi’ne beslediği coşkun sevgi, Yosemite Ulusal Parkı ile ünlü Sierra Klübü’nün kurulması yönünde sarf ettiği yoğun çaba ve bunun yanı sıra çok kıymet verdiği Hetch Hetchy Vadisi’ne yapılmak istenen baraj projesine karşı yürüttüğü mücadele ile anılmaktadır. Muir, gezginler ve yürüyüşçülere yönelik olarak kaleme aldığı The Yosemite (1912) adlı rehber kitapta, en sevdiği doğal çevre olan vadinin yabani manzarasındaki yüceliğin unsurları üzerine, Romantik bir güzelleme biçemine sahip bir anlatı oluşturur. Akarsular, şelaleler, kaya oluşumları, dağ buzulları ve bitki örtüsü gibi Yosemite Vadisi’nin kendine has özelliklerini betimleyip sınıflandırırken, Muir aynı zamanda bu doğa parçasına damga vuran ilahi uyuma duyduğu derin saygıdan dolayı doğayı yüceltir. Ne var ki Muir’un bu yaklaşımı ve kullandığı eğretilemeli ifadeler aslında onun on sekizinci yüzyıl estetik felsefesinin merkezinde yer alan ‘güzel’ ve ‘yüce’ kavramları arasındaki klasik karşıtlığı zayıflattığını göstermektedir. Bu nedenle, Immanuel Kant’ın ‘yüce’ kavramına yönelik transandantal sorgulamalarını temele alan bu çalışma, Muir’un doğadaki ‘yüce’yi ‘güzel’in ardına gizleme tarzını aydınlatmayı ve doğanın yüceliğini neoPlatonik/Hristiyanca bir anlayışla kavrama doğrultusunda güzel-yüce ikili karşıtlığını geçersiz kılma biçimini incelemeyi amaçlamaktadır
Keywords : John Muir, Immanuel Kant, Yosemite Vadisi, Ekoloji Güzel, Yüce, Ereklilik