BİYOİKTİDARIN PANZEHRİ OLARAK BİYOPOLİTİKA

Authors : Açelya KAPLAN

Pages : 172-205

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2021-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :On altıncı yüzyılın başlarından itibaren ortaya çıkmaya başlamış olan kapitalist ekonomi ve üretim ilişkileriyle birlikte egemen iktidarın klasik yapısının da değişmeye başladığı herkes tarafından kabul edilen bir gerçekliktir. Michel Foucault, 17. yüzyıldan itibaren ortaya çıkmaya başlayan bu iktidar tipini, yaşam üzerindeki iktidar olarak tanımlar ve bu iktidarın iki farklı iktidar tekniği veya teknolojisi kullanarak iki farklı biçimde geliştiğini iddia eder. Yaşam üzerindeki iktidarın birinci aşamada kullandığı iktidar tekniğinin adı anatomo-politika iken, ikinci aşamada kullandığı, yani, 18. yüzyılın ortasından itibaren oluşmaya başlayan iktidar tekniğinin adı ise, biyo-politika’dır. Düşünüre göre ilk iktidar teknolojisinde insan bedeni esas alınırken, ikinci iktidar teknolojisinde nüfus temel alınmaktadır. Bu makalede ilk olarak Michel Foucault’nun politika felsefesinden hareketle, biyoiktidar ve biyopolitika kavramlarının anlamlarını açıklayabilmek ve sözü geçen kavramların anlamlarını netleştirebilmek amaçlanmaktadır. İkinci olarak ise, Foucault’nun biyopolitika kuramını hem takip eden hem de bu kuramı eleştiren bir düşünür olarak Giorgio Agamben’in, politika felsefesindeki yaşam politikasının olanaklarını ele almak amaçlanmaktadır. Agamben, çağdaş pek çok düşünür tarafından, olumsuz bir biyopolitik perspektife sahip olduğu gerekçesiyle eleştirilmektedir. Bu sebeple bu makalede Agamben’in olumlu bir biyopolitik perspektife de sahip olduğu iddia edilecektir. Üçüncü olarak ise, hem Foucault’nun hem de Agamben’in biyopolitika kuramını eleştiren, geliştiren ve yeni bir biyopolitika kuramı ortaya koyan Michael Hardt ve Antonio Negri’nin, yaşam üzerindeki iktidara karşı, yaşam olanaklarını artıran politika anlayışının, biyoiktidarın alternatifi veya panzehri olarak yorumlanabileceği iddia edilecektir. Böylelikle bu çalışmada esasen, her üç düşünürün de biyopolitika teorisinden hareketle, biyoiktidarın yaşam üzerindeki baskıcı ve kısıtlayıcı varlığına rağmen yaşam politikası temelinde yeni bir politik toplum tesis edebilmenin teorik ve pratik imkânları üzerine betimsel bir araştırma yapmak amaçlanmaktadır.
Keywords : Biyopolitika, Biyoiktidar, Homo Sacer, Potansiyel lik, Çokluk, Biyopolitik Üretim