“MACBETH” OYUNU TİYATRO AFİŞLERİNİN GÖSTERGEBİLİMSEL ÇÖZÜMLEMESİ

Authors : Burcu TUFAN, Kamil İŞERİ, Sibel ÇAPAN TEKİN

Pages : 90-111

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2022-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Görsel metinlerin anlamlandırılmasında göstergebilimin temel ilkelerine gereksinim duyulmaktadır. Bu metinlerden biri olan afişler de alıcıda etki yaratmayı ve ilgi uyandırmayı hedeflemektedir. Afişlerde yazılı veya görsel göstergeler iletişim bağlamında değişik tasarım teknikleriyle kullanılmakta ve böylece dizgelerin alıcıya farklı anlamsal boyutlarda aktarılmasını sağlamaktadır. Afişlerde kodlanan anlam evrenini ortaya çıkarmak amacıyla bu çalışmada Macbeth oyununun devlet tiyatroları ile özel tiyatrolar tarafından tasarlanan afişleri görsel göstergebilim araçlarıyla çözümlenmiştir. Veri tabanının çözümlenmesinde Barthes’ın yananlam ve düzanlam kavramlarından yararlanılmıştır. İnceleme sonucunda, afişlerde yer alan yazılı ve görsel göstergelerin gerek tasarım gerek ise anlam dizgesi oluşturma bakımından belirli ölçütler doğrultusunda bir araya getirildiği saptanmıştır. Afişlerde kullanılan ortak göstergelerle de yananlam boyutunda düşünsel sürece katkıda bulunulduğu belirlenmiştir. Gelişim gösteren grafik tasarım tekniklerinin ise her bir afişte hedeflenen dikkat çekme, merak uyandırma ve ikna etme gibi ölçütleri desteklediği görülmüştür. Macbeth oyunu için tasarlanan tiyatro afişlerinin görsel etkileyicilik, anlam dizgesi oluşturma ve düşünsel süreci hareketi geçirme aşamalarında özgün roller üstlendiği belirlenmiştir. Afişlerde kullanılan ortak görsel imgeler oyunun konusuna gönderimde bulunan anlamsal karşıtlıkları ortaya çıkarmıştır.
Keywords : Göstergebilim, Düzanlam, Yananlam, Tiyatro Afişleri, Macbeth