AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN AVRUPA KONSENSÜSÜNE BAŞVURMASI

Authors : Ali BAL

Pages : 27-82

Doi:10.33717/deuhfd.569971

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2019-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyadaki en etkili insan hakları koruma mekanizmasını kurduğu kabul  edilen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin sözleşmeci devletlerin sağlamakla  yükümlü olduğu hak ve özgürlükleri kavramlara dayanan ve ucu açık bir şekilde  kaleme alması, Sözleşmenin uygun bir şekilde yorumlanması zaruretini doğur- maktadır. Sözleşme hükümlerini yorumlayıp uygulamada geniş bir alana sahip  olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, uluslararası hukukun geleneksel yorum  yöntemlerini kullanmanın yanında, özerk ilke, yöntem ve teknikler de geliştir- miştir. Konsensüs tekniği, Sözleşme hükümlerinin anlamlarının ve sözleşmeci  devletlerin yükümlülüklerine uyup uymadığının belirlenmesinde Mahkemenin  başvurduğu en önemli araçlardan biridir. Bu çerçevede Mahkeme, sözleşmeci  devletlerin hukuk ve uygulaması ile uluslararası hukuktaki ilgili gelişmeleri göz  önünde bulundurarak, ele aldığı konu hakkında bir Avrupa konsensüsünün  bulunup bulunmadığını tespit etmeye çalışmakta ve sonuca göre bir Sözleşme  hükmünün anlamını ve kapsamını belirleyebilmektedir. Ne var ki, Mahkemenin  buluşu olan Avrupa konsensüsünün açık bir tanımı olmadığı gibi, tespit ve  uygulanmasında çeşitli tutarsızlıklar da bulunmaktadır. Dahası, Mahkemenin  çoğu kez Sözleşmedeki hakları geliştirmek için başvurduğu Avrupa konsensüsü- nün hukukî dayanağı hususunda tereddütler ve arayışlar da vardır. Bu makale- nin amacı sözü edilen konuları incelemektir. 
Keywords : AİHM, Avrupa konsensüsü, gelişmeci yorum ilkesi, sözleşmeci devletlerin takdir marjı, uluslararası hukukun yorum ilke ve yöntemleri, devletlerin sonraki uygulaması