YABANCI HAKEM KARARLARINDA KAMU DÜZENİ KAVRAMI

Authors : Seden DÜRÜSTKAN

Pages : 421-451

Doi:10.33717/deuhfd.1282513

View : 95 | Download : 102

Publication Date : 2023-05-29

Article Type : Review Paper

Abstract :Yabancı hakem kararları, kural olarak, devlet otoritesinden bağımsız şekilde irade serbestisi öncelenerek verilmektedir. Yabancı hakem kararlarının içeriğinde herhangi bir devlet tarafından tanınması istenen bir sonuç ya da tarafların ifa ile yükümlü oldukları hükümlerin bulunması ve taraflardan birinin icraya gönüllü olmaması halinde devlet eliyle kararın uygulanması ihtiyacı doğmaktadır. Yabancı hakem kararının tanınması ve tenfizi olarak adlandırılan bu süreçte, tahkim yargılamasının ruhunda bulunan irade serbestisi ile devletin egemenlik yetkisi karşı karşıya gelmektedir. Devlet, egemenlik yetkisini kullanarak, söz konusu kararın kendi otoritesine uyumlu olup olmadığını tanıma ve tenfiz prosedürü içerisinde denetlemektedir. Denetleme, zamandan ve mekândan bağımsız sınırları nedeniyle tanımının yapılması en zor olan kamu düzeni kavramı çerçevesinde yapılmaktadır. Diğer bir anlatımla devletler, yerel mahkemeler eliyle, tanıma ve tenfiz prosedürü içerisindeki yabancı hakem kararının kendi egemenlik yetkisi ile çatışıp çatışmadığını incelemektedir. Kamu düzeni kavramının kesin bir tanımının olmaması ve kendi içerisinde türlere ayrılması nedeniyle tartışmaya açık bir kavram olarak hem hakemler hem de yerel mahkemeler tarafından yorumlanmak ve açıklanmaktadır. Bu çalışmada kamu düzeni kavramının; önemi, yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi sürecindeki yeri, benzerlik arz ettiği doğrudan uygulanan kurallardan farkları ile tahkime elverişlilik bakımından oynadığı rol incelenmiştir.
Keywords : Tanıma, Tenfiz, Tahkim, Yabancı hakem kararı, Milletlerarası kamu düzeni