GAİBİN ÖLÜMÜ HAKKINDA KUVVETLİ OLASILIK BULUNMASININ GAİPLİK KARARININ VERİLEBİLMESİ İÇİN ARANMASI GEREKEN ÖZEL BİR KOŞUL OLUP OLMADIĞI KONUSUNDA BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Aziz Erman Bayram

Pages : 255-295

Doi:10.33717/deuhfd.1434516

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2024-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı gaiplik durumlarını düzenleyen Türk Medenî Kanunu’nun 32. maddesinde yer alan “ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa” ifadesinin anlamının belirlenmesi ve gaiplik kararı verilebilmesi için kişinin ölümü hakkında kuvvetli olasılık bulunmasının, aranması gereken özel bir koşul olup olmadığının değerlendirilmesidir. Türk ve İsviçre hukuk öğretisinde konuya ilişkin başlıca eserlerin bazılarında kişinin ölümü hakkında kuvvetli olasılık bulunması, gaiplik kararının verilebilmesinin koşulları arasında özel olarak sayılmakta bazılarında ise sayılmamaktadır. Yargıtay uygulamasında ise kişinin ölümü hakkında kuvvetli olasılık bulunması, gaiplik kararı verilebilmesi için aranması gereken özel bir koşul olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada ölüm tehlikesi içinde kaybolma ve kendisinden uzun zamandan beri haber alınamama durumlarının tek başına, kişinin ölümü hakkında kuvvetli olasılık doğurabilen durumlar olduğu savunulmaktadır. Bu bağlamda ölüm tehlikesi içinde kaybolma ve kişiden uzun süredir haber alınamama ile kişinin ölümü hakkında kuvvetli olasılık bulunması arasında bir neden sonuç ilişkisi olduğu ileri sürülmektedir. Ayrıca Kanun’un 32. maddesinde yer alan “ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa” ifadesinin ölüm tehlikesi içinde kaybolma durumu bakımından gaiplik kararıyla ölüm karinesinin ayırt edilmesinde kullanılan; uzun süredir haber alınamama durumu bakımından ise haber alınamamanın makul bir gerekçeye dayanması hâlinde aradaki neden sonuç ilişkisinin kesilmesi sebebiyle gaiplik kararı verilmesini engelleyen bir ölçüt olarak değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Keywords : Gaiplik kararı, Ölüm karinesi, Ölüm tehlikesi, Uzun süredir haber alınamama, Ölüm hakkında kuvvetli olasılık