SAHÎH-İ BUHÂRÎ’DE TEMRÎZ SÎGASIYLA AKTARILAN MUʿALLAK RİVÂYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Halil İbrahim TURHAN, Ayşegül TOPRAK

Pages : 55-99

Doi:10.21054/deuifd.450901

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2018-08-04

Article Type : Research Paper

Abstract :Buhârî’nin eṣ-Ṣaḥîḥ ’i ile şöhret kazanmış olan mu‘allak rivâyetlerde kimi zaman zayıflığa delâlet ettiği iddia edilen temrîz sîgası kullanılmıştır. İlgili sîganın böyle bir iddia ile gündeme gelmiş olmasının doğal bir sonucu olarak bu rivâyetlerin sıhhat durumu asırlarca muhaddisler tarafından tartışma konusu yapılmıştır. Kimileri bu sîganın, ilgili rivâyetlerin zayıflığına vurgu yapma amacıyla tercih edildiği görüşünü savunurken bazıları da onun, sahîh hadislerde de kullanıldığını ileri sürerek bu durumun rivâyetlerin zayıflığıyla bir ilgisinin olmadığına kanaat getirmiştir. Temrîz sîgasının, rivâyetlerin sıhhatine veya zayıflığına delâlet etmesi noktasındaki bu görüşler her ne kadar farklılık arz etse de Buhârî’nin, es-Sahîh’inde bu sîgayla aktardığı rivâyetlern tümünün aynı sıhhat derecesine sahip olduğunu söylemek mümkün değildir. Bu sebeple Buhârî’nin kullanımı ile ilişkilendirildiğinde, temrîz sîgasının kesin olarak zayıflığa veya sağlamlığa delâlet ettiği söylenemez. Zira Buhârî’nin bu hususta herhangi bir açıklamasının olduğu bilinmemektedir. Bununla beraber ilgili hadisler hakkında klasik ve çağdaş dönem hadis âlimlerinin görüşleri doğrultusunda belirtilmiş olan sıhhate dair hükümlerin ortaya konulması, Buhârî’nin eṣ-Ṣaḥîḥ ’te ilgili sîgayla hadis naklederken nasıl bir yol izlediği hususuna ışık tutması bakımından önemlidir. 
Keywords : Buhârî, Ṣaḥîḥül Buḫârî, Muʿallak, Temrîz Sîgası, Rivâyet