MUSA KÂZIM BEY’İN (TAŞOZ MUTASARRIFI) KALEMİNDEN BİR OSMANLI ADASI: TAŞOZ

Authors : Habibe KAZANCIOĞLU

Pages : 131-161

Doi:10.21054/deuifd.789887

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Ege adaları 15. yüzyıldan itibaren Anadolu kıyılarına yakın olanlarının fethiyle Osmanlı hakimiyetine girmeye başlamıştır. Kuzeydoğu Ege Adaları içinde yer alan ve Ege Denizi’nin en kuzeyinde yer alan Taşoz adası, karaya bağlantısının yakınlığı başta olmak üzere pek çok açıdan stratejik öneme sahiptir. II. Meşrûtiyet dönemi ilim insanlarından ve idarecilerinden tarihçi, coğrafyacı, eğitimci ve idareci kimliği ile bilinen Musa Kâzım Bey, tarih ve coğrafyaya dair çok sayıda kitap ve makale yazmıştır. Bunlardan biri de 1913 yılında Tarih-i Osmanî Encümeni Mecmuası’nda yayımlanan Taşoz Tarihçesi isimli makalesidir. Bu makale Taşoz adasının hem genel tarihine hem de Musa Kâzım Bey’in mutasarrıflık vazifesiyle bizzat bulunduğu Taşoz’un o dönemdeki tarihine ışık tutması bakımından oldukça önemli bir kaynaktır. Musa Kâzım Bey makalesinde Taşoz’un coğrafi, idari, siyasi ve iktisadi tarihi hakkında önemli bilgiler aktarmaktadır. Ayrıca bu makalede Taşoz’un 1672 tarihli bir kânunnâmesi ile Sultan II. Mahmud’un, Taşoz’u Mehmed Ali Paşa’ya ihsan ettiğini belgeleyen bir ferman (mülknâme) yer almaktadır.
Keywords : Musa Kazım Bey, Taşoz, Ege Adaları, II Meşrutiyet, Osmanlı Devleti