Yığma Kemer Köprülerde Kullanılan Malzeme Özelliklerinin Tahribatsız Yöntemlerle Belirlenmesi

Authors : İrfan KOCAMAN, İlker KAZAZ, Gökhan Suat ÖZKAYA

Pages : 671-680

Doi:10.21205/deufmd.2020226602

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2020-09-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Yığma yapıların hesabında yapıyı oluşturan harç, taş vb. malzemelerin özelliklerini içinde eriten tek bir homojenize malzeme kullanımı yaygın bir uygulamadır. Bu malzemenin basınç dayanımı ve elastik modülü gibi özellikleri onu oluşturan birimlerin karakteristik değerlerinden hesaplanabilmektedir. Taş malzemesinin mekanik özelliklerini hasarsız deneyler yardımıyla belirlemek için Schmidt sertlik çekici ve ultrasonik ölçüm cihazları ile P dalga hızı oldukça yaygın kullanılmıştır. Bu çalışmada Erzurum ilinde bulunan tarihi Kireçli ve Kız köprüleri ele alınmıştır. Her iki köprüde yerinde çalışmalar gerçekleştirilerek köprüleri oluşturan taş malzemenin cinsi belirlenerek taş ocaklarından numuneler alınmıştır. Kübik taş numuneleri fiziksel, indeks ve mekanik testlere tabi tutularak bu özellikler arasında ilişki bağıntıları kurulmuştur. Taş numuneler üzerindeki çalışmalardan sonra üç taş bloktan oluşan yığma birimleri üzerinde çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Yığma birimlerin basınç dayanımları ile P dalga hızı arasında oldukça yüksek korelasyona sahip ilişki belirlenmiştir. 
Keywords : Ultrasonik ses hızı, Schmidt sertlik çekici, malzeme özellikleri, tarihi yığma köprüler