Aydın Ekolojik Koşullarında Makarnalık Buğdayın (Triticum durum L.) Verim ve Verim Unsurları ve Kalite Değerleri ile Bazı Aminoasit İçeriklerinin Belirlenmesi

Authors : Yakup Onur Koca, Bahar Kasal

Pages : 213-221

Doi:10.25308/aduziraat.1532769

View : 93 | Download : 104

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı Akdeniz iklim koşullarına uygun makarnalık buğday çeşitlerinin Kıyı Ege Bölgesi koşullarında verim, verim öğeleri ve kalite özelliklerinin ile aminoasit İçeriklerinin belirlenmesidir. Çalışma materyali olarak; Alatay, Çeşit 1252, Poyraz, Şölen 2002 ve Yaren olmak üzere 5 farklı makarnalık buğday çeşitleri kullanılmıştır. Deneme Aydın ili Koçarlı ilçesinde kışlık konvansiyonel buğday üretimine uygun şekilde sulamasız koşullarda yürütülmüştür. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre çeşitlerin ortalama başakta tane sayısı 45 adet, başak uzunluğu ortalama değerin 6,5 cm ve tane verimi ortalama değerinin 659 kg da-1 olduğu belirlenmiştir. Tane kalite parametreleri incelendiğinde çeşitlerin ortalama protein oranın %13.9, nişasta oranı ise ortalama %57.3 olduğu görülmektedir. Aminoasit oranları bakımından en yüksek ortalama değeri lösin (1.153) vermiştir. Bunu sırasıyla fenilalanin (0.705), valin (0.573), arjinin (0.563), izolösin (0.555), treonin (0.388), histidin (0.258) ve metionin (0.263) aminoasitleri takip etmiştir. Başakta tane sayış bakımında Şölen 2002, tane verimi açısından Alatay, Poyraz, Şölen 2002 ve Yaran, başak uzunluğu bakımından Çeşit 1252 en yüksek değerlere sahipti. Tüm çeşitlerin protein içeriği yüksek olmakla birlikte, Çeşit 1252 ve Şölen 2002 çeşitleri en yüksek nişasta içeriğine sahip olmuştur. Aminoasit içerikleri incelendiğinde histidin, arjinin ve treonin aminoasitleri açısında değerlendirme yapılırsa Poyraz, metionin, izolösin, lösin ve fenilalanin aminoasitleri yönünden Çeşit 1252 çeşidini önerebiliriz. Valin aminoasidi açısından ise Yaren çeşidinde en yüksek ortalamalara sahip olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Makarnalık buğday, verim, kalite, protein oranı, aminoasitler