Anlaşmazlıkların Çözümünde Akran Arabuluculuk Modelinin Dönüştürücü Etkileri: Arabulucu Öğrenciler Gözünden Bir Değerlendirme

Authors : Cemile ÇETİN, Abbas TÜRNÜKLÜ, Nuray TURAN

Pages : 383-411

Doi:10.16953/deusbed.97238

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2015-01-22

Article Type : Other Papers

Abstract :Öz Akran-arabuluculuğu, tarafsız bir üçüncü öğrencinin kolaylaştırıcılığında, çatışan öğrencilerin ortak sorunlarını yüz yüze müzakere ettikleri, bir anlaşmazlık çözüm yoludur. Akran-arabuluculuğunda, önerilerde bulunma, nihai kararı belirleme ve her iki tarafında kabul edeceği bir çözüm bulma sorumluluğu, öncelikle müzakere eden yani sorunun tarafı olan öğrencilere aittir (Messing, 1993). Böylece akran arabuluculuk oluşan sorunu çözme konusunda sahip olunan potansiyelin barışçıl performansa dönüştürülmesini sağlar. Araştırma, "akran arabuluculuk modelini, arabulucu öğrencilerin gözünden” değerlendirmek için gerçekleştirilmiştir. İzmir’de bir lisede altı yıldır uygulanan akran arabuluculuk programının etkililiği, arabuluculuk yapan 30'u kız, 20'si ise erkek olmak üzere 50 öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak değerlendirilmiştir. Kodlama güvenirliği %85,9’dur.Araştırmanın anlamlı sonuçlarından biri; öğrencilerin sınıf arkadaşları tarafından sınıflarının arabulucusu olarak seçilmekten mutluluk, heyecan ve sevinç hissettiklerini ifade etmiş olmalarıdır. Ayrıca, seçilmiş olmanın kendilerinde sorumluluk, özgüven, güçlülük ve sorun çözmeye ilişkin yeterlik duyguları hissettirdiğini belirtmişlerdir. Elde edilen sonuçlar, akran arabuluculuk ile anlaşmazlık çözümünde öğrenilmiş çaresizliğin yerini öğrenilmiş güçlülüğe bıraktığını işaret etmektedir. Aynı zamanda, akran odaklı bir anlaşmazlık çözüm yöntemi olan akran-arabuluculuk modelinin Türk kültüründe hem daha detaylı ve derinlemesine hem de yaygın etkisinin incelenmesine gereksinim vardır. Anahtar Kelimeler: Arabuluculuk, Akran-arabuluculuğu, Çatışma, Anlaşmazlık.
Keywords : Arabuluculuk, Akran arabuluculuğu, Çatışma, Anlaşmazlık