OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU TANISI OLAN ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEK VE PSİKOLOJİK SIKINTI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Authors : Elçin Yorulmaz, Gülay Dirik, Muazzez Yıldırım

Pages : 1269-1287

Doi:10.16953/deusosbil.1443858

View : 45 | Download : 22

Publication Date : 2024-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) yaygınlığı yıllar içerisinde artarak hem tanı alan bireyi hem de ailesini etkileyen bir rahatsızlıktır. Ebeveynlerin süreçte stres yaşadıkları, depresyon ve anksiyete rapor ettikleri görülmektedir. Bu çalışmada OSB tanılı çocuğu olan annelerin psikolojik sıkıntı düzeyleri, bu sıkıntılar ile algılanan sosyal desteğin (ASD) ilişkisi ve stresin depresyon üzerindeki etkilerinde ASD’nin koruyucu rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için çalışmaya çocuğu OSB tanısı almış 156 anne katılmıştır. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Depresyon Anksiyete Stres 21 Ölçeği (DASS-21) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (MSPSS) uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda, stres, depresyon ve anksiyetenin pozitif ilişkileri olduğu bulunurken, ASD’nin ve farklı kaynaklardan ASD’nin de bu belirtilerle ilişkileri incelenmiştir. Yalnızca özel birinden ASD depresyon ile negatif ilişkili olarak bulunmuştur. Ayrıca, stres ve depresyon ilişkisinde ASD’nin ve farklı kaynaklardan ASD’nin düzenleyici rolüne ilişkin hipotezler desteklenmemiştir. Sonuç olarak, ASD’nin stresin depresyon üzerindeki etkilerinde koruyucu rolünün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Alanyazın bağlamında da çelişkili bulguların olduğu görülürken, OSB tanılı çocuğu olan anneler açısından sosyal desteğe dair algılarının, beklentilerinin değerlendirilmesinin fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Son olarak, çalışmanın kısıtlılıkları ve gelecek çalışmalar için öneriler yer almaktadır.
Keywords : OSB Tanılı Çocuğu Olan Anneler, Depresyon, Anksiyete, Stres, Algılanan Sosyal Destek