DENEYSEL ARAŞTIRMA LABORATUVARI VE ZOONOZİS

Authors : C Ağalar, TR Aydos, H Gürdal

Pages : 175-186

View : 16 | Download : 20

Publication Date : 2005-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Zoonozis, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “vertebralı hayvanlar ve insanlar arasında doğal  yollarla geçiş yapan hastalıklar ve enfeksiyonlar” olarak tarif edilmektedir. Virüs, bakteri ve parazitleri içeren çeşitli etkenler tarafından oluşturulur. Çoğu olayda hayvan, sadece zoonotik etken taşıyıcısı olarak rol oynar, kendisinde herhangi bir enfeksiyon gelişmez. Zoonotik hastalıkların dünya üzerindeki dağılımı, hava koşulları, hijyen ve sosyoekonomik koşullar gibi ekolojik faktörler tarafından değişmektedir [1]. Zoonoz sınıflandırılması: a. Direkt zoonozlar: Enfekte vertebralı konaktan etkene duyarlı vertebralı konağa direkt temas  veya mekanik vektörler aracılığıyla geçerler. Geçiş sırasında organizmada gelişimsel değişim veya üreme olmaz. Örneğin: Kuduz, Trişinozis, Brusellozis. b. Siklozoonozlar: Vertebralı birden fazla konağa ihtiyaç duyarlar. Vertebrasızlar konak olarak  kullanılmaz. Örneğin: İnsan tenyaları, Ekinokokkozis, Pentastoma enfeksiyonları. c. Metazoonozlar: Etken, vertebralı konağa geçmeden önce vertebrasız bir konakta çoğalır,  gelişir veya hem çoğalır hem de gelişir. Örneğin: Arbovirüsler, Veba, Şistosomiazis. d. Saprozoonozlar: Bu enfeksiyonların geçişi için bitki tohumu, gübre veya diğer organik  materyaller gibi hayvan dışı gelişim yeri gereklidir. Örneğin: Larva migrans, bir takım mikotik hastalıklar. Zoonotik hastalıkların bulaş yolları ise dışkı, idrar, salya, kan, süt, hayvansal besinler,  hayvanlarla veya altlarına serilen saman/talaş ile direkt temas ve ağız veya solunum yoludur.
Keywords : Zoonozlar, Siklozoonozlar, Metazoonozlar, Saprozoonozlar