ULUS DEVLETLERDE BÜTÇE HAKKININ DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ ANLAŞMALARI KAPSAMINDA KISITLANMASI

Authors : Göksel Karaş, Nur Akdemir

Pages : 81-90

Doi:10.58627/dpuiibf.1539629

View : 114 | Download : 80

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kamusal ihtiyaçların karşılanabilmesi amacıyla devlet tarafından yapılacak harcamalar ile bu harcamaların finansmanında kullanılacak gelirlerin gelecek dönem için tahmin edilip gerçekleştirilmesi yetkisinin verilmesi bütçe olarak ifade edilebilmektedir. Geçmişten günümüze yaşanan gelişmeler nedeniyle halkın gerek vergi yetkisinin gerekse de kamu harcamalarının gerçekleştirilmesi konularındaki yetkinin kullanılmasında söz sahibi olması ya da kamu bütçesinin kullanımının belirli ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilmesi yolunda adımlar atılmıştır. Devletin bütçe konusunda elde etmiş olduğu vergi toplama, harcama yapma ve onay verme yetkilerinin tümü bütçe hakkı olarak ifade edilmektedir. Bütçe hakkı temelde vatandaşa ait olmakla birlikte vatandaşlar bu hakkı temsilciler aracılığıyla parlamentoda kullanmaktadır. Dolayısıyla bütçe hakkı devletlerin egemenlik güçlerinden kaynaklanan bir haktır. Bu hak bazen anayasal haklar bazen de ulusal ve uluslararası gelişmelere bağlı olarak sınırlandırılabilmektedir. Buradan hareketle çalışmada DTÖ’nün temel ilkeleri ve anlaşmalarının ulus devletlerin bütçe hakkı üzerinde yaratmış olduğu sınırlandırıcı etkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. DTÖ, sahip olduğu anlaşma ve mekanizmalar yoluyla üye ülkelerin gerek vergilendirme gerekse de kamu harcaması yetkilerinde birtakım sınırlandırmalar meydana getirerek, ulus devletlerin bütçe haklarının kullanımını kısıtlandırmaktadır.
Keywords : Bütçe Hakkı, Ulus Devlet, DTÖ