TÜRKİYE’DE İLLERİN TEMEL BANKACILIK FAALİYETLERİ YÖNÜNDEN KÜMELEME ANALİZİ YÖNTEMİYLE SINIFLANDIRILMASI

Authors : Zeki Yılmaz, Ergin Uzgören

Pages : 535-554

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2014-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyada yaşanan mali krizlerin Türkiye’yi etkileme potansiyeli ve riski dikkate alındığında mali sektörün önemli kurumları olarak bankaların yapıları ve faaliyetleri daha önemli hale gelmektedir. Türkiye’de bankacılık sektörü dünyadaki globalleşme eğilimleri ile birlikte rekabetçi bir yapı oluşturmaya çalışmaktadır. Özellikle 2001 yılındaki mali krizden bu yana Türkiye’de bankacılık sektörü hızla gelişme göstermiş ve temel bankacılık faaliyetlerinin ülke genelinde yaygınlaşmasını sağlamıştır. Bu süreçte bankaların faaliyetlerini piyasalardaki büyüme potansiyelini ve sektördeki rekabet unsurlarını dikkate alarak geliştirdikleri görülmektedir. Bankacılık faaliyetlerinin temel işlevinin mevduat toplamak ve kredi vermek olduğu bilinmektedir. Yapılan çalışmada bu işlevi belirlemeye yönelik veriler dikkate alınmış ve Türkiye’deki bankacılık sektörünün temel faaliyetleri iller bazında sınıflandırmaya tabi tutularak, benzer özellikler taşıyan bankacılık faaliyetlerine sahip iller belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla çok değişkenli istatistik tekniklerinden olan kümeleme analizi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucu elde edilen sınıflandırmaya göre,  temel bankacılık faaliyetleri bakımından Türkiye’deki 81 il gruplandığında 6 grubun oluştuğu, bu gruplar içinde 1. grupta İstanbul’un ve 4.grupta Ankara’nın tek başlarına yer aldıkları belirlenmiştir. Buna göre bu iki ilin temel bankacılık faaliyetleri bakımından diğer tüm illerden ve birbirlerinden farklı özelliklere sahip olduğu görülmektedir. Bu farklılığın nedeni;  İstanbul’un bir ticaret merkezi, Ankara’nın ise daha çok kamu kuruluşlarının yoğun olduğu bir merkez olarak ön plana çıkmaları şeklinde değerlendirilebilir. Diğer gruplar dikkate alındığında;  2. grupta (Balıkesir, Eskişehir, Kayseri vb.) 21 il, 3. grupta (Manisa, Gaziantep, Samsun vb.) 15 il, 5. grupta (Çanakkale, Trabzon, Konya vb.) 28 il ve 6. grupta (Ağrı, Van, Diyarbakır vb.)  15 ilin bulunduğu görülmektedir. 
Keywords : Kümeleme Analizi, Türkiyede İller Bazında Bankacılık Faaliyetleri