Londra’da Talihsiz Bir Osmanlı Maslahatgüzarı: Mehmed Sıdkı Efendi (1803-1811)

Authors : Musa Kılıç

Pages : 262-277

Doi:10.51290/dpusbe.1477348

View : 50 | Download : 51

Publication Date : 2024-07-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Mehmed Sıdkı Efendi 1802 yılının sonlarında Memluk Beyleri sorununun çözümü ve İngiliz ordusunun Mısır’dan tamamen çekilmesi için müzakerelerde bulunmak üzere geçici görevle Londra’ya gönderildi. Kısa bir süre sonra maslahatgüzar tayin edildi ve vefatına kadar sekiz yıl boyunca Londra’da görev yaptı. Çalışmada Sıdkı Efendi’nin maslahatgüzarlığı Osmanlı Devleti ile İngiltere ilişkilerinin seyrine göre üç dönemde incelenmiştir. Birincisi iki ülke arasında ittifakın devam ettiği dönemdir. İkinci dönem İngiltere ile Osmanlı Devleti’nin savaştığı yılları kapsamaktadır. Barış görüşmelerinin başladığı 1808’den 1811 yılında Sıdkı Efendi’nin vefatına kadar geçen yıllar üçüncü dönem olarak ele alındı. Aslında Sıdkı Efendi’nin Londra’da bulunduğu yıllarda Osmanlı Devleti ile İngiltere arasındaki diplomatik ve siyasi ilişkilere ciddi bir etkide bulunduğunu söyleyemeyiz. Tersine Sıdkı Efendi, bir diplomata yakışmayacak tutum ve davranışlar sergileyen, İngiltere tarafından ciddiye alınmayan ve kendi devleti tarafından bile adeta görmezden gelinen bir diplomattı. Sıdkı Efendi, yerine defalarca bir başkasının tayini düşünülmesine rağmen bir girişimlerin hiçbiri gerçekleşmeyecek kadar talihsizdi. Ülkesini bir daha göremeden Londra’da vefat etti. Onun misyonu, Osmanlı Devleti’nin ad hoc diplomasinden sürekli diplomasiye geçişinin önemli bir merhalesi olan ilk ikamet elçilik ve maslahatgüzarlık denemesinin neden başarısızlıkla sonuçlandığı konusunda bizlere önemli ipuçları verdiği için önemlidir.
Keywords : Mehmed Sıdkı Efendi, İngiltere, Osmanlı Devleti, Londra, maslahatgüzar