Transfer Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler

Authors : Ebru Karaş

Pages : 246-265

Doi:10.51290/dpusbe.1526280

View : 141 | Download : 139

Publication Date : 2024-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumsal refahın sağlanmasında milli gelir artması ve sürekliliği kadar, bu gelirin ne kadar adil paylaşıldığı da oldukça önlemidir. Piyasada gerçekleşen ve birincil dağılım olarak nitelendirilen gelir dağılımı çoğu zaman adil olmadığı noktasında eleştirilmektedir. Bu nedenle gelir dağılımında adaletin sağlanabilmesi için devlet geliri yeniden dağıtmaktadır. Devlet eliyle gelirin yeniden dağıtılmasında en etkili araçlardan biri transfer harcamalarıdır. Ancak transfer harcamaları alt türleri itibariyle farklı şekillerde gerçekleştirilmekte ve hepsi gelir dağılımı üzerinde iyileştirici bir etki meydana getirmemektedir. Günümüzde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde gelir dağılımında adaletin sağlanması oldukça önemli bir amaç olup, transfer harcamaları da bu doğrultuda kullanılan temel araçlar arasındadır. Çalışmanın amacını transfer harcamalarının gelir dağılımı üzerindeki etkisinin Gini katsayısı esas alınarak ülke grupları bazında tespiti oluşturmaktadır. Bu bağlamda, gelişmiş ülkelerde gelişmekte olan ülkelere göre transfer harcamalarının toplam kamu harcamaları içindeki payının daha yüksek olduğu görülmektedir. Ayrıca gelişmiş ülkelerde transfer harcamaları içinde sosyal yardımların payının gelişmekte olan ülkelere göre daha yüksek olduğu da tespit edilmiştir. Ülkelerin transfer harcamalarının ve alt türlerine ayrılan payların ülkelerin Gini katsayılarına yansıdığı görülmektedir. Buna göre gelişmiş ülkelerde gelir dağılımı, gelişmekte olan ülkelere göre daha eşitlikçi bir yapıya sahiptir. Ülke özelinde değerlendirmelerde sosyal harcamaların payının Gini katsayılarına yansıması teoride beklenen ile doğru orantılıdır.
Keywords : Gelir dağılımı, Gini katsayısı, Transfer harcamaları, Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler