Sabahattin Ali'nin "Birdenbire Sönen Kandilin Hikayesi"ndeki Gotik Unsurlar

Authors : Elif ERDENK

Pages : 84-95

View : 21 | Download : 12

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Korku edebiyatı olarak da bilinen gotik edebiyat, on sekizinci yüzyılda İngiltere’de ortaya çıkmış bir türdür. Olağanüstü olaylar ve karakterler kullanılarak gerçekliği sorgulatan bu yapıtlar daha çok batı edebiyatında ve Amerika’da gelişim göstermiştir. Gotik eserler incelendiğinde korkuyu oluşturmak için çoğunlukla; terk edilmiş mekânlar, tekinsiz karakterler, el yazması defterler, ıssız mekanlar, karanlıklar, olağanüstü olaylar, harabe yerler, şatolar, hayaletler, ölüler, iskeletler, mezarlıklar gibi unsurlar kullanılmıştır. Bu unsurlar ve bununla birlikte olay örgüsü daha çok okuyucunun korkmasını amaçlayacak şekilde kurgulanmıştır. Bu etkenler sayesinde gotik yapıtlar okuyucunun akıl ve mantık dışı olaylar karşısında korku duymasına sebep olur. Türk edebiyatında ise gerçekliğe verilen önem ve fantazyanın ilgi görmemesi sebebiyle gotik edebiyata örnek teşkil edecek az sayıda eser üretilmiştir. Bunun yanısıra Batı’da ve Amerika’da bu türün gelişmesi ve yerleşmesi için gereken ekonomik, sosyal ve kültürel zeminin varlığına karşın bizde gotik edebiyat için böyle bir zeminin yokluğu bu türün gelişimini önlemiştir. Dolayısıyla gotik edebiyata örnek teşkil edecek az sayıda eser yazılmıştır. Bu çalışmanın amacı da edebiyatımızdaki gotik tür içerisinde değerlendirilen yapıtlara bir yenisinin eklenmesine vesile olmaktır. Sabahattin Ali’nin ilk öykü kitabı olan Değirmen’de bulunan “Birdenbire Sönen Kandilin Hikayesi” gotik özellikler yönüyle öne çıkmaktadır. Bu makalede “Birdenbire Sönen Kandilin Hikayesi”ndeki gotik unsurlar tespit edilerek hikayedeki gotik unsurlar bulunmuş ve gotik edebiyat çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Keywords : Gotik, Sabahattin Ali, tekinsizlik, korku, öykü