Hegel Felsefesinde Karşılıklı Tanınma Sorunu: Köle-Efendi Diyalektiği

Authors : Hatice Bilek

Pages : 1-12

Doi:10.55543/insan.1521898

View : 42 | Download : 16

Publication Date : 2025-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bizlere, dolayımsız bilgiden başlayarak birçok aşama kaydeden ve nihayetinde mutlak bilgiye dek ulaşan bilincin öyküsünü anlatan Hegel, onun ilerleyiş biçiminin diyalektik bir süreç olduğunu, “başkası” ile olan ilişkisinin ele alınması sırasında, özbilinç oluncaya kadar tecrübe ettiği diyalektik hareketin yok sayılmaması gerektiğini vurgulamaktadır. Kendinde ve kendisi için var olmak amacıyla özbilinç, başka bir özbilinç ile çatışmaya girmektedir. Bu çatışma aynı zamanda bilinip-tanınma isteğinden doğmuş olan mücadeleyi ifade eder. Saf, kendinde varlık olduğunu ispatlamaya çalışan özbilinç için bu mücadele bir ölüm kalım savaşına dönüşmektedir. Ancak bir tarafın özbilinç olabilmesi, iki tarafın da hayatta kalmasına bağlıdır. Taraflardan birinin ölmesi demek hayatta kalan kişinin yalnızca tanınıp-bilinen biri olarak kalmasını sağlar ki bu durumda Hegel’e göre insansal bir varlığa dönüşülmüş olmaz. Taraflardan saf özbilinç efendiyi, bir başka bilinç için varlığını sürdürecek olan bilinç ise köleyi ifade etmektedir. Bu çalışmada efendi ve köle arasındaki mücadelede gerçekleşen savaşın analiziyle birlikte, bilincin özbilinç olarak farkındalığını kazanması konu edilmektedir.
Keywords : Hegel, Bilinç, Özbilinç, Efendi, Köle, Öznelerarasılık