How Important Is Liver Damage During COVID-19?

Authors : Berat EBİK, Nazım EKİN, Ferhat BACAKSIZ, Jihat KILIÇ

Pages : 239-243

Doi:10.18678/dtfd.947189

View : 23 | Download : 17

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışma, koronavirüs hastalığı 2019 (coronavirus disease 2019, COVID-19) nedeniyle hastaneye yatırılan hastalarda karaciğer fonksiyon bozukluğu prevalansını incelemeyi ve yoğun bakım ünitesine yatış ve mortaliteyi öngörmede karaciğer fonksiyon bozukluğunun rolünü araştırmayı amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntemler: Önceden bilinen bir kronik karaciğer hastalığı olmayan ve polimeraz zincir reaksiyonu testi ile doğrulanmış COVID-19 pozitif olan toplam 2168 hasta, hafif ve şiddetli COVID-19 olarak gruplara ayrıldı. Karaciğer hasarı gelişiminin COVID-19’un seyrine ve prognozuna etkisi araştırıldı. Bulgular: Hafif COVID-19’lu hastaların %26,3’ünde (n=461) ve şiddetli COVID-19’lu hastaların %45,3’ünde (n=189) karaciğer enzimlerinde yükselme meydana geldi. En yüksek ALT ve AST artışları, antibiyotikler ile birlikte birden fazla ilaç kullanan hastalarda tespit edildi (p<0,001). Hafif COVID-19’lu hastaların %1,4’ünde (n=25) ve şiddetli COVID-19’lu hastaların %6,5’inde (n=27) şiddetli hepatit gelişti (p<0,001). Şiddetli COVID-19’lu hastalarda, ALT ile albumin arasında zayıf düzeyde negatif bir korelasyon (p=0,017; r=-0,497) saptanırken, bilirubin ile zayıf düzeyde pozitif bir korelasyon (p=0,024; r=0,352), ferritin ile orta düzeyde pozitif bir korelasyon (p=0,016; r=0,504) ve INR ile zayıf düzeyde pozitif bir korelasyon (p=0,022; r=0,383) olduğu saptandı. Sonuç: Sonuçlar, COVID-19 hastalarının %30’unda farklı şiddette karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma meydana geldiğini ve şiddetli COVID-19 hastalarında karaciğer hasarının daha yaygın olduğunu göstermektedir. Ayrıca COVID-19 sırasında meydana gelen karaciğer hasarının yoğun bakım gereksinimi ve ölüm riskini artıran bir etken olduğu da belirlenmiştir.
Keywords : COVID 19, karaciğer, prognoz