Cıva (Hg) Ağır Metal İyonunun Allium Cepa L. (Soğan)’da Teşvik Ettiği Fizyolojik, Sitogenetik ve Anatomik Değişimlerin Araştırılması

Authors : Kültiğin ÇAVUŞOĞLU, Ali ACAR, Emine YALÇIN

Pages : 887-892

Doi:10.29130/dubited.346144

View : 24 | Download : 15

Publication Date : 2018-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :         Bu çalışmada, Allium cepa L. (Soğan) üzerine Cıva (Hg) ağır metal iyonunun farklı dozlarının toksik etkileri araştırıldı. Bu amaçla; çimlenme yüzdesi , kök uzunluğu , ağırlık artışı , mikronukleus (MN) sıklığı , kromozomal anormallikler ve mitotik indeks (MI) toksisitenin indikatörleri olarak kullanıldı. Ayrıca, Cıva (Hg)’ya maruz kalan A. cepa L. kök ucu meristem hücrelerindeki değişimlerde araştırıldı. Tohumlar bir (1) kontrol ve üç (3) Cıva (Hg) uygulama grubu olarak toplam dört (4) gruba ayrıldı. Kontrol grubundaki tohumlar, oda sıcaklığında 72 saat süresince çeşme suyu, uygulama grubundaki tohumlar ise yine oda sıcaklığında 72 saat süresince Cıva (Hg)’nın 25, 50 ve 100 mg/L dozlarıyla muamele edilmişlerdir. Sonuçlar, kontrol ile karşılaştırıldığında, Cıva (Hg)’ya maruz kalan tohumlarda çimlenme yüzdesi, kök uzunluğu, ağırlık artışı, mikronukleus (MN), kromozomal anormallikler ve mitotik indeks (MI) sıklığında doza bağlı istatistiksel olarak önemli değişimler olduğunu gösterdi (p<0.05). Cıva (Hg), tüm uygulama gruplarında, çimlenme yüzdesi, kök uzunluğu, ağırlık artışı ve MI’i önemli oranda azalttı. Fakat MN ve kromozomal anormallik sıklığında ise artışa neden oldu. Ayrıca, ışık mikrograflar yassılaşmış hücre çekirdeği , belirgin olmayan iletim doku , nekroz , korteks hücre çeperinde kalınlaşma , hücre deformasyonu ve korteks hücrelerinde bazı maddelerin birikimi şeklinde bazı anatomik değişmeleri gösterdi. Sonuç olarak, bu çalışmada, A. cepa L.’nın Cıva (Hg)’ya karşı çok hassas olduğu ve Cıva (Hg) tarafından teşvik edilen kirliliğin izlenmesinde indikatör olarak kullanılabileceği gösterildi.
Keywords : Allium cepa L, Anatomi, Cıva Hg, Fizyoloji, Sitogenetik