DP600 ve HSLA300 Sac Malzemelerde Geri Esneme Davranışlarına Proses Parametrelerinin Etkisinin Deneysel Araştırılması

Authors : Kadir AYDIN, İbrahim KARAAĞAÇ

Pages : 1456-1465

Doi:10.29130/dubited.532628

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2019-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada sac metal malzemelerin oda sıcaklığında bükülerek şekillendirilmesi sonrası gözlenen ve şekillendirmede istenmeyen bir durum olan geri esneme davranışı deneysel olarak araştırılmıştır. Çalışmada DP600 ve HSLA300 sac malzemeler farklı kalıp açılarında ve ütüleme sürelerinde V bükme yöntemiyle şekillendirilmiştir. Çalışma sonunda ütüleme süresinin 10 saniye artmasıyla elastik gerilmelerin kalıcı gerilmelere dönüşmesinden dolayı geri esneme açısının DP600 sac malzemede ortalama %14,8, HSLA sac malzemede ise ortalama %9,7 azaldığı tespit edilmiştir. Kalıp açısının artmasıyla elastik gerilim miktarının da artmasından dolayı her iki malzemede de esneme açısının arttığı, açının büyümesiyle de elastik gerilmelerin dar bir alanda hapsolmasından dolayı da esnemenin daha sonra azaldığı belirlenmiştir. DP600 sac malzemede 15 derece kalıp açısından 45 derece kalıp açısına kadar esnemenin ortalama %15,2 arttığı, 45 dereceden sonra ise %27,6 azaldığı tespit edilmiştir. HSLA sac malzemede ise 15 derece kalıp açısından 30 derece kalıp açısına kadar esnemenin önce ortalama %10,4 arttığı, 30 dereceden sonra ise %26,4 azaldığı gözlenmiştir. Ayrıca DP600 sac malzemenin sertliğinin HSLA sac malzemeden daha yüksek olmasından dolayı oluşan geri esneme değerinin HSLA sac malzemeye göre %12,3 daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Geri esneme, DP600, HSLA300