İmam Şevkânî’nin Fethu’l-kadîr’deki Gramatik Metodu

Authors : İmran ARSLAN

Pages : 150-173

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Şevkânî’nin Fethu’l-kadîr el-cami‘ beyne fenneyi’r-rivâye ve’d-dirâye min ‘ilmi’t-tefsir adlı çalışması, Kur’ân ayetlerini dilbilimsel açıdan tefsir eden bir eserdir. Eserde neredeyse her ayetin i‘râbı yapılmış ve farklı i‘râb vecihlerine işaret edilmiştir. Bu esnada ortaya çıkan gramer konuları ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve dil ekollerinin farklı görüşlerine yer verilmiştir. Ayrıca Halîl b. Ahmed ve Sîbeveyh gibi öncü gramer âlimlerinin görüşleri ile ilgili gramer konuları temellendirilmiştir. Eserde dirayet ve rivayet yöntemleri birleştirilmiş ve ayetler tefsir edilirken gramer ağırlıklı bir metot izlenmiştir. Bu makalede Şevkânî’nin sözü edilen eserindeki dilbilimsel tahlilleri ve bu tahlillerde izlediği gramatik metodu zikredilmiştir. Farklı gramer görüşleri arasındaki tercih veya eleştirme metoduna ve bunları yaparken tekrarlardan kaçınma tekniğine yer verilmiştir. Aynı zamanda gramer izahatlarında meşhur dil âlimlerinden nakilde bulunma yöntemi ve ilgili gramer konusu hakkındaki tercihleri örneklerle açıklanmıştır. Çalışmada yer verilen örneklerle ayetin lügat veya gramer açısından tahlili esnasında, sadece bir görüş ile yetinilmediğini aksine art arda birçok farklı görüşe atıf yapıldığını göstermek hedeflenmiştir. Böylece müellifin, tefsir ve gramer ilimlerini iç içe işlemedeki metodu ortaya konulması amaçlanmıştır.
Keywords : Gramer, Tefsir, Metot, Fethul Kadîr, Şevkânî