Bolu Aladağ Yöresi Çam Ormanlarında Primer Zarar Yapan Kabuk Böceklerinin Ağaç Türü Tercihleri

Authors : Beşir YÜKSEL, Resviye ÖZTÜRK

Pages : 17-30

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2020-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çam sürgün böceklerinden iki Tomicus (Col.: Curculionidae) türü, Tomicus minor (Hartg.) ve Tomicus piniperda (L.) Türkiye’nin çam ormanlarının en önemli zararlılarındandır. Yüksek populasyon yoğunluklarında, canlı çam ağaç larının sürgünlerinde beslenmesiyle ciddi sürgün ve sonrasında artım kayıplarına yol açabilir. Bu çalışmada, Bolu-Aladağ ormanlarında Ebe karaçamı için bir yükseltide, Sarıçam ve Karaçam türleri için üç farklı yükseltide olup her yükseltide altışar adet çam ağacı seçilmiştir. Kabuk böcekleri, her ağaç tacının güney kısmında bir metrekarede alınan sürgünlerin en az on dördünde tanımlanmış ve sayılmıştır. Saf çam meşcereleri, göknar ve çam karışık meşcerelerine göre yaklaşık dört katına kadar sürgün saldırısına maruz kalabilir. Bu saldırıda primer zararlı kabuk böceklerinin tercih ettikleri bitki türleri, Karaçam’larda Tomicus minor ve Sarıçam’da Tomicus piniperda olduğu tespit edilmiştir. Ağaç taçlarının bir metre kare alanında saldırılan sürgün sayısına göre en hassas taksonlar Ebe karaçamı, Anadolu karaçamı ve Sarıçam türleri olarak sıralanmaktadır. Saldırılan sürgünlerin ortalama iğne yaprak uzunluğu ve çapları saldırılmamış sürgünlerin verilerine göre daha büyüktür. Bu ilişkilerde ağaçta sürgünün alındığı yüksekliğin taçdaki konumu arttıkça kabuk böceklerinin ortalama sürgün saldırıları da pozitif şekilde artmaktadır. Sonuç olarak Tomicus türlerinin farklı yönelimi ve beslenmesinde özel tercihlerinin dikkate alınmasıyla hem kereste hem de fidanlık endüstrisinde görülen kayıpları önlemeye veya azaltmaya yönelik entegre zararlı yönetim planları oluşturulabilir.
Keywords : Karaçam, Sarıçam, Tomicus minor, Tomicus piniperda, konukçu tercihleri