UZAKTAN ALGILAMA VE CBS TEKNİKLERİ İLE DEĞERLENDİRİLEN ORMANSIZLAŞMA KAYNAKLI ARAZİ DEĞİŞİMİ ALTINDA GÜNÜMÜZ VE GELECEK ORMAN BİYOÇEŞİTLİLİĞİNİN ANALİZİ: BORNOVA, İZMİR ÖRNEĞİ

Authors : Fulya AYDIN

Pages : 16-34

View : 23 | Download : 11

Publication Date : 2017-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ormanlar, türler için sağlıklı habitat sağlayan; ekosistem seviyesinde, türler seviyesinde ve genetik  seviyede biyoçeşitliliği destekleyen en eski güçlerden biridir. Yararları saymakla bitmeyen ormanlar, birçok canlıya ev sahipliği yapmakta ve ayrıca atmosferdeki karbondioksitin büyük bölümünü depolamaktadır. Evimiz olan dünyamıza birçok faydası olmasına rağmen, bugün ormanlarımızın büyük bir bölümü yok olma tehlikesi altındadır. Orman alanları, meralar veya tarım alanları gibi başka arazi desenleri ile yer değiştirdiğinde içinde bulunan biyoçeşitlilik zarar görür; çünkü orman alanlarının tarım alanlarına dönüşmesi doğal ormanlara göre daha az biyoçeşitliliği destekler. Orman alanlarının değişiminin monitörize edilmesi ve bu alanların geleceği ile ilgili yapılacak olan tahminleme çalışmaları giderek önem kazanmaktadır. Bu çalışmalar ile birlikte orman alanlarında yaşayan türlerin biyoçeşitliliğine yönelik analizler de oldukça zengin olan bu ekosistemin korunmasına yönelik atılacak adımlarda farkındalık yaratma potansiyeline sahiptir.  Çalışmada, İzmir’in Bornova ilçesine ait ormanların zaman içindeki değişimi arazi değişim modeli ile  incelenmiş ve daha sonra gelecek orman alanı tahmini yapılmıştır. 2033 yılı tahmininde ormanların, genellikle yerleşim alanı deseninin genişleme potansiyeline göre azalacağı öngörülmüştür. Bu azalma, doğal olarak, orman ekosisteminin barındırdığı memeli türlerini de etkileyecektir. Bornova ormanlarında, 2014 yılı itibarı ile IUCN’in Kırmızı Listesi tarafından belirlenen 48 tehlike altında tür barınmaktadır. Tehlike altında bulunan bu zenginliğin ise yapılan gelecek orman tahminlemesi sonucunda orman alanının daralması ile beraber azaldığı görülmektedir. Habitat ve Biyoçeşitlilik Modeli kullanılarak gerçekleştirilen çalışmada orman biyoçeşitliliği; alfa, beta, gama çeşitlilik değerleri, Sørensen Farklılık indeksi ve Çeşitlilik Kısıtlama indeksi gibi ölçüm yöntemleri ile analiz edilmiştir. Çalışmada, 2014 yılında tür zenginliği alfa çeşitlilik değerine göre %70 oranında iyi değerine sahipken; bu değer 2033 yılında %28’e değerine inmiştir. Memeli türlerinin yaşadıkları nişlere bakıldığında ise orman alanlarının azalması ile en çok alansal kaybın Cricetulus migratorius, Rhinolophus blasii, Myotis capaccinii, Tadarida teniotis, Myotis mystacinus’ta görüleceği tespit edilmiştir.
Keywords : LCM, Ormansızlaşma, Arazi Deseni, Projeksiyon, HBM, Biyoçeşitlilik, Bornova, İzmir