The Factors Affecting Solll-Forming In the Aegean Region

Authors : İbrahim ATALAY, Lütfi İhsan SEZER, Ecmel ERLAT, Şevket IŞIK, Mustafa MUTLUER

Pages : 0-0

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 1990-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Bölgede sınırlı alanlarda yaptığımız toprak araştırmasında şu ana sonuçlara ulaşmış bulunuyoruz: 1. Toprakların oluşumunda iklim şartlarının etkili olduğu alanlar Neojen aşınım ve dolgu yüzeylerine tekabül eden hafif eğimli sahalar ile kireçtaşlarımn çatlak ve tabakalaşma sistemleridir. Bu sahalarda kırmızımsı Akdeniz toprakları veya Alfisol'lere ait Xeralf'ler oluşmuştur. Bu toprakların yayılış alanı diğer topraklara göre sınırlıdır. 2. Bölgenin ana jeomorfolojik birimleri büyük toprak gruplarına tekabül etmektedir. Nitekim, kolluviyal depolar ve/veya yamaç eteklerinde kolluviyal, alüviyal sahalarda alüviyal, eğimli sahalarda litosoller yaygındır. Bölgenin jeomorfolojik evrimi ile topraklar arasında sıkı ilişkiler mevcut olup, eski aşınım yüzeyleri (Neojen) üzerinde kırmızımsı topraklar, post-neojen yüzeyleri üzerinde yarıolgun Akdeniz ve kahverengi orman toprakları veya Mollisol ordosuna dahil olan topraklar bulunmaktadır. Volkanizma ile toprak oluşumu arasında da sıkı ilişkiler mevcut olup, günümüzden 1 milyon ve 300 000 yıl önceki lav ve koniler üzerinde oldukça kalın topraklar mevcut iken, 12 000 yıl öncesine ait olan konu ve lavlar üzerinde henüz yeteri kadar toprak oluşmamıştır. 3. Aşınmanın aktif olduğu ve genç yüzeyler üzerinde yer alan topraklarda anamateryalin etkisi kuvvetle hissedilmektedir. Nitekim, killi kireçli neojen çökelleri üzerinde killi bünyede olan rendzinalar, kolluviyal depolar üzerinde kaba bünyeli topraklar, gnayslar üzerinde litosoller ve kumlu Akdeniz toprakları, kireçtaşları üzerinde de killi ve killi balçık bünyede topraklar yaygındır. 4. Bölgenin genel olarak arızalı olması, aşınma ve birikme olaylarının aktif olarak devam etmesi, zonal ve klimatik topraklardan ziyade anamateryal ve jeomorfolojik koşulların etkilediği toprakların yaygın olmasına neden olmuştur. 5. Katyon değişme kapasitesi yüksek olan veya besin maddeleri bakımından zengin olan topraklar killi-kireçli neojen depoları üzerinde bulunan rendzinalara aittir. Nitekim, kırmızımsı Akdeniz ve rendzinaların katyon değişme kapasitesi 35 m.e./100 g. üzerinde iken aynı değer gnays üzerinde 15 m.e./l00 g. dolayındadır.
Keywords :