GELİŞİMİ, YAPISI VE SORUNLARIYLA TÜRKİYE'DE ENERJİ SEKTÖRÜ

Authors : Mustafa MUTLUER

Pages : 184-214

View : 13 | Download : 12

Publication Date : 1990-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Günümüzde, ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına düşen milli gelir veya daha geniş anlamda gayri safi milli hasıla, demir ve çelik üretimi, kentleşme düzeyi gibi göstergelerin yanısıra enerji ölçütü de kullanılmaktadır. Özellikle bir ülkede kişi başına düşen enerji tüketim miktarı ekonomik bir gösterge olmakla beraber, sosyal gelişme düzeyini de belirlemesi açısından önem kazanmaktadır. Öte yandan tüm Dunya'da yaşanan 1973/1974 petrol şoku ve buna bağlı olarak artan sosyo ekonomik sorunların, enerji alanında büyük ölçüde dışa bağımlı ülkeleri çok zor koşullara itmesi enerji sektörünün önemini daha da arttırmıştır. Bu bağlamda Türkiye de gerek 1973/1974, gerekse 1978/1979 petrol şokundan oldukça etkilenmiştir. Nitekim bu dönemlerde ekonomi sekteye uğramış, yatırımlar önemli ölçüde durmuş, dövize dayalı dış ödemelerde güçlükler belirmiştir. Hatta, ağır ekonomik koşullarda hazırlanarak uygulamaya konulan 4.Beş Yıllık Kalkınma Planında öngörülen sektörel büyüme hedeflerinin çok gerisinde kalınmıştır. Böylece enerji alanında dışa bağımlılıktan doğan ağır ekonomik koşullar, yerli kaynaklarımıza dayalı enerji üretimini zorunlu kılmış, bu amaçla artan oranda enerji yatırımları gerçekleştirilmeye başlamıştır. Öteden beri, enerji ve enerji kaynakları İktisadî Coğrafya'nın araştırma alanlarından birini oluşturmuş ve nicel olarak sınırlı kalmakla birlikte coğrafyacılar tarafından bu alanda değerli çalışmalar ortaya konmuştur (1). İktisadî Coğrafya çerçevesinde gerçekleştirilen bu araştırma, Türkiye’de enerji sektörünün teknik özelliklerinden çok, yapısal gelişimini, kaynakların coğrafi dağılımını ve elde edilen en son verilere göre sorunlarını coğrafi bakış açısı çerçevesinde makro ölçüde irdelemek amacına yöneliktir.
Keywords : Gelişimi, YAPISI, SORUNLARI