DÖNÜŞTÜRÜCÜ BİR MİKRO-COĞRAFYA ALANI OLARAK ÜNİVERSİTELER VE YERELLİK-EVRENSELLİK PARADOKSU

Authors : Suat TUYSUZ

Pages : 179-199

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2020-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumun geleceğini ve yaşam biçimini şekillendiren üniversiteler, hem bireysel hem de toplumsal olarak değişim ve dönüşümün yaşandığı mikro-coğrafyalardır. Üniversitelerin bu değişim ve dönüşümdeki rolü, yarattıkları sosyal ve kültürel ortamın zenginliğiyle paralel bir seyir izlemektedir. Üniversitenin evrenselliğe işaret eden çok kültürlü yapısı veya homojenliğe işaret eden yerelleşmiş yapısı, bu değişim sürecinde belirleyici olabilmektedir. Buradan hareketle bu araştırma, üniversitelerin yerelliğini bünyesindeki öğrencilerin geldikleri illere göre tespit eden bir çerçeveye sahiptir. Üniversiteye kayıt yaptıran öğrencilerin hangi ilden geldiğine yönelik veri YÖK Atlas veri tabanından alınmıştır. Söz konusu veri; NUTS düzey 3, NUTS düzey 2 ve üniversitenin bulunduğu ilin sınır komşuları gibi üç farklı veri seti haline dönüştürülerek her bir veri setine ayrı ayrı lokasyon/yerel(leşme)lik katsayısı (LK) analizi uygulanmıştır. Analiz neticesinde üniversitelerin LK’ları elde edilmiştir. Üniversitelerin yerelleşme katsayısından ise illerin yerelleşme katsayıları elde edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında ise illerin yerelleşme katsayılarıyla gelir durumu arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Bulgular, yerelliğin bölgesel olarak farklılaştığını ve bütün üniversitelerin LK’sının da 1,25 olarak kabul edilen referans değerinden oldukça yüksek olduğunu göstermektedir. İl LK’larının gelir durumuyla negatif yönlü, orta düzeyde ve anlamlı bir ilişkide olması, yerelleşmeyi yaratan dinamiklerden birinin ekonomi olduğuna dair ipucu vermektedir.
Keywords : üniversite, yerellik, evrensellik, lokasyon katsayısı analizi, Türkiye