100 Yıllık Cumhuriyet Döneminde Türkiye Üniversitelerinde Coğrafya Eğitimine İlişkin Genel Bir Değerlendirme

Authors : Ilhan Kayan

Pages : 1-12

Doi:10.51800/ecd.1366546

View : 339 | Download : 342

Publication Date : 2023-10-29

Article Type : Other Papers

Abstract :Türkiye üniversitelerinde 100 yıllık Cumhuriyet dönemindeki coğrafya eğitimi üzerinde yapılan yayınlarda, ağırlıklı olarak yapısal düzenlemelere bağlı dönemlerin ayrıldığı, sık sık değişen yasa ve yönetmeliklerin yarattığı karışıklıkların tartışıldığı dikkati çekmektedir. Buna karşılık, çağdaş bilimsel ve teknolojik gelişmelere göre değişen ve çeşitlenen araştırma yönlem ve uygulamaları, sağlanan yeni bilimsel sonuçlar, bunların uygulama alanlarına aktarılarak değerlendirilmesi gibi konuları kapsayan yaklaşımlar çok gerilerde kalmaktadır. Bunun nedeni, ne yazık ki, coğrafya eğitiminin (başka birçok alanlar gibi) bilinçli, güncel bilgi gereksinimine uygun bir planlamaya dayanmıyor olmasıdır. Özellikle 1960’lı yıllardan itibaren hızlı artan nüfus ve üniversite eğitimine duyulan ilgi, önceleri var olan kısıtlı üniversite ve bölüm kapasitesini çok zorlamış, 1980’li yıllardan itibaren bu talebi karşılamak için biraz da politik ve popülist yaklaşımlarla üniversite, bölüm ve kapasite çok artırılmış, ancak öğretim kadroları buna yetişemediği için çok büyük ölçüde nitelik kaybı olmuştur. Bunun sonucunda, her yıl 5000 kadar öğrenci giriş-çıkışının olduğu coğrafya programlarında öğretim üyeleri, yoğun öğretim yükü altında beklenen bilimsel ağırlıkta araştırma ve yayınlar yapamayan, yapılan araştırma ve yayınların amacının akademik aşamaları geçmek olduğu bir düzen oluşmuştur. Böylece coğrafya bölümleri üniversite değil, okul niteliğinde birimlere dönüşmüştür. Böyle bir eğitim düzeni içinde mezun olan gençler, gelişen yeni ilgili alanlarda istihdam imkânı bulamadıkları gibi, geleneksel olarak alışılan orta öğretim öğretmenliği beklentilerini de gerçekleştiremez olmuşlardır. Bu çıkmazdan kurtulmak için planlı bir yeni yapılanma gerekmektedir.
Keywords : Coğrafya, Coğrafya eğitimi, Coğrafyada akademik kadrolar, Coğrafyacıların istihdamı