Beşeri Coğrafya’da “Ev”: Teorik Bir Tartışma
Authors : Yücel Dinç
Pages : 197-217
Doi:10.51800/ecd.1559270
View : 250 | Download : 201
Publication Date : 2024-12-31
Article Type : Research Paper
Abstract :Bu çalışmanın amacı; ev kavramını konu alan beşeri coğrafya çalışmalarında baskın ve tekrar eden fikirleri ve yaklaşımları bir araya getirerek ev coğrafyası üzerine yapılan çalışmaları teorik bir çerçevede tartışmaktır. Çalışmanın motivasyonunu oluşturan başlıca araştırma soruları şu şekilde belirlenmiştir: Beşeri coğrafyacılar ev kavramını hangi yönleriyle ele almaktadır? Beşeri coğrafyanın hangi önemli paradigmaları ev ile ilgili anlaşılır bilgiler ortaya koyabilir? Farklı disiplinlerde eve yönelik ortaya çıkan anlam karmaşasından kurtulmak için beşeri coğrafya ekseninde hangi kavramlarla ilişki kurulmalıdır? Bu çalışmada ev kavramı ile ilgili kapsam belirlemeye yönelik (scoping review) literatür taraması yapılmış ve elde edilen bilgiler doküman analizine tâbi tutulmuştur. Literatür taraması sürecinde hümanist ve feminist coğrafya paradigmalarında ev ile ilgili öne çıkan bazı kavramlar ayırt edilmiş, daha sonra bunlar makale metni içerisinde alt başlıklar halinde açıklanmıştır. Böylece evin her iki paradigmadaki değişen anlamları daha açık ve anlaşılır bir şekilde ortaya konulmuştur. Çalışmanın bulguları; hümanist coğrafya literatüründe “ev”in güçlü ve önemli bir yer türü olarak ön plana çıkarıldığını göstermiştir. Bu nedenle yer ile ilişkili olabilecek yer duygusu, yer kimliği, yer sevgisi, yer korkusu, yere bağlılık ve yer bağımlılığı gibi kavramların en güçlü anlamsal karşılıklarını “ev”in kendisinde bulduğu dikkati çekmiştir. Feminist coğrafyada ise ev konusunun genellikle kamusal alan ve özel alan karşılaştırması üzerinden ele alındığı görülmüştür. Bunun yanı sıra feminist perspektif açısından ev; yer sevgisi, yer korkusu ve statü göstergesi olarak literatürde baskın tartışma konuları arasında yer almıştır. Ev konusunun araştırılacağı sonraki akademik çalışmalarda hümanist ve feminist coğrafya dışındaki farklı coğrafya paradigmalarının evi nasıl ele aldıkları üzerinde daha fazla durulmalı ve ampirik çalışmalara da yer verilmelidir. Bu bakımdan insanların özellikle günlük yaşamlarından ve deneyimlerinden yola çıkılarak evle ilgili keşfedici etnografik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.Keywords : Hümanist coğrafya, feminist coğrafya, mekân, yer, ev