Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Ölçeği’ni Türkçeye Uyarlama Çalışması

Authors : Yüksel ARIKAN, Saliha DUYMAZ

Pages : 318-337

Doi:10.12984/eed.55518

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2014-07-10

Article Type : Other Papers

Abstract :Literatürde bilişim teknolojilerinin etik kullanımına ilişkin yapılan çalışmalarda senaryo tabanlı ölçeklerin yaygın olarak kullanıldığı görülmektedir. Ülkemizde bu tür ölçeklerin kullanımının sınırlı olması nedeniyle, bu çalışmada, Yoon (2011) tarafından geliştirilen Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği (GYDSBE) Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. GYDSBE Ölçeği bilişim teknolojilerinin kullanımında karşılaşılan sorunlara ve ahlak felsefelerine dayanmaktadır. Orijinali İngilizce olan ölçek, 17 maddeden oluşmakta ve yedi dereceli Likert tipi bir ölçektir. GYDSBE Ölçeği’ni Türkçeye uyarlama sürecinde dil ve alan uzmanlarının görüşleri alınmıştır. Geribildirimler doğrultusunda ön deneme uygulaması yapılmıştır. GYDSBE Ölçeği’nin dil geçerliği çalışması (n=87), geçerlik ve güvenirlik çalışmaları (n=362) için ayrı uygulamalar yapılmıştır. Dil geçerliği çalışması sonucunda GYDSBE Ölçeği’nin İngilizce formu ile Türkçe formunda yer alan senaryolar arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p< .00). Geçerlik için yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda maddelerin tamamının birinci boyutta yüksek faktör yüküne sahip olduğu bulunmuştur. GYDSBE Ölçeği’nin tüm senaryoları ayırt edici (p<.00) ve iç tutarlık katsayısı yüksek bulunmuştur. Yapılan bu çalışmanın sonucunda GYDSBE Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Bilişim etiği, bilişim etiği ölçeği, senaryo tabanlı ölçek