Monilinia laxa (Aderhold and Ruhland) Honey’ın NEDEN OLDUĞU ÇİÇEK MONİLYASI HASTALIĞININ ADIYAMAN İLİ BADEM BAHÇELERİNDEKİ YAYGINLIĞININ BELİRLENMESİ

Authors : Mehmet Atay, Şaban Karaat, Zeynal Tümsavaş

Pages : 89-97

View : 4 | Download : 3

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Adıyaman ilinde yer alan badem bahçelerinde sorun olan, badem dışında diğer sert çekirdekli meyve türlerinde de önemli kayıplara neden olan Monilinia laxa (Aderhold & Ruhland) Honey’ın neden olduğu ‘Çiçek Monilyası’ hastalığının yaygınlığı araştırılmıştır. Hastalık etmeninin il genelindeki yaygınlığını belirlemek amacıyla Adıyaman ilinde badem üretiminin yoğun yapıldığı Kahta ilçesi başta olmak üzere Merkez, Besni ve Gölbaşı ilçelerini kapsayan 4 ilçede yer alan toplam 16 bahçede sörvey çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Yapılan sörvey çalışmaları neticesinde bahçelerden M. laxa’ya ait olduğu belirlenen 76 adet izolat elde edilmiştir. Patojenin neden olduğu hastalığın ilçe bazında dağılımına bakıldığında Kahta’da incelenen bahçelerde %11.00-24.66, Besni’de %8.50-22.00, Merkez’de %17.20-23.57 ve Gölbaşı’nda %15.83-20.17 aralığında yaygın olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, sert çekirdekli meyve türlerinde önemli bir patojen olarak bilinen M. laxa’nın Adıyaman ili badem üretim alanlarındaki yaygınlığı, yapılan izolasyon, patojenisite ve çeşitli tanılama yöntemleri sonrası belirlenmiş olup hastalık etmeninin sörvey yapılan bütün bahçelerde değişen oranlarda mevcut olduğu tespit edilmiştir. Bu hastalığa karşı mücadele zamanının doğru tayini oldukça önemli olup uygun zamanlı mücadele, kontrol etkinliğini artırmaktadır. Özellikle badem yetiştiriciliğinin farklı çeşitler kullanılarak yapıldığı Adıyaman’da M. laxa’nın çeşitler üzerindeki duyarlık durumlarının belirlenmesi, zarar düzeylerinin en aza indirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Keywords : Adıyaman, badem, Monilinia laxa, Prunus dulcis, yaygınlık