HEMŞİRELERDE UYKU SORUNLARI VE ETKİLİ ETMENLER

Authors : Ayla Bayik TEMEL, Aylin FIŞKIN, Jülide Gülizar YILDIRIM

Pages : 13-32

View : 20 | Download : 17

Publication Date : 2013-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: İyi uyku hemşireler için temel bir fizyolojik gereksinim olmasının yanı sıra, hemşirenin verdiği bakımının kalitesi ve uygulama hatalarının önlenmesinde büyük önem taşır. Araştırma hemşirelerde uyku sorunlarını ve uykuyu etkileyen bireysel ve işe bağlı etmenlerin incelenmesi amacıyla yürütüldü. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı araştırma, 2008 yılında İzmir’de iki hastanede gönüllü 280 klinik hemşiresi ile yürütüldü. Veriler sosyodemografik soru formu ve uyku düzeni, uyaranlar ve rahatlama-gevşeme davranışları olmak üzere üç boyut içeren Carter ve Clark 2005 tarafından geliştirilmiş Uyku Değerlendirme Formu UDF ile toplandı. Form için toplam puan aralığı 0-27 arasında değişmektedir. Yüksek puanlar her boyutta sorunun arttığını göstermektedir. Uyku düzeni için olası genel toplam puan aralığı 0-9, uyaranlar için 0-15 ve rahatlama-gevşeme davranışları için 0-3 puandır. Bulgular: Hemşirelerin yaş ortalaması 32.17±6.45 idi. UDF puan ortalaması 12.17±0.15 min 3.00, max 20.00 bulundu. Hemşirelerin %76’sının 16- 60dk içerisinde uykuya daldığı, %30’unun toplam uyku süresinin 6 saatten az olduğu saptandı. Uyku sorunlarında; uyku düzeni, uyaranlar ve rahatlama-gevşeme davranışlarının etkisi %76’dır. Hemşirelerin büyük çoğunluğunun uykuya geç daldığı ve %99.6’sının etkili uyumadığı saptandı. Uykuyu bozucu etmenler kapsamında, %57.5’inin egzersiz yapmadığı, %95’inin kafeinli içecek tükettiği, %50’sinin sigara içtiği, %49.6’sının yatakta TV izlediği, %41.8’inin gürültüden etkilendiği, %41.8’inin kaygı, %35’inin huzursuzluk yaşadığı saptandı. Hemşirelerin %45’i uyku kalitesini, %65.7’si genel olarak sağlığını çok iyi ve iyi düzeyde değerlendirdi. Sonuç: Hemşirelerde uyku düzeninin orta, uyaranlar ve rahatlama-gevşeme davranışlarının orta düzeyin altında kaldığı ve sonuçta hemşirelerin orta düzeyde uyku sorunu yaşadıkları saptandı. Hemşirelerin uyku sorunlarıyla baş edebilmelerine yönelik bireysel ve kurumsal düzenlemeler önerildi
Keywords : Uyku, uyku sorunları, hemşireler