HÜRRİYET GAZETESİNDEKİ KADINA YÖNELİK ŞİDDET HABERLERİNİN ELEŞTİREL SÖYLEM ÇÖZÜMLEMESİ İLE ANALİZİ

Authors : Gökhan Özkan, Sırrı Cem

Pages : 45-69

Doi:10.56075/egemiadergisi.1293962

View : 186 | Download : 203

Publication Date : 2023-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumsal cinsiyet rolleri doğrultusunda yapılan haber söylemleri, kadınlara, erkeklere bağımlı roller atfedilmesine ve kadına yönelik şiddetin artmasının yanı sıra ataerkil düzenin de pekiştirilmesine neden olmaktadır. Kitle iletişim araçlarından anaakım medyanın egemen ideolojileri yeniden üretmesi ve bu anlayışı sürdürmesi uzun yıllardır çalışılan bir konudur. Bu çalışmada Hürriyet gazetesinde kadın cinayetlerine ilişkin çevrimiçi haber metinlerinin Van Dijk’ın eleştirel söylem çözümlemesi ile yorumlanması amaçlanmıştır. Nitel araştırma özelliğindeki bu çalışmada, Halliday’in Dizgeci İşlevsel Dilbilgisi Kuramı kapsamındaki metinsel üst işlev metodolojisi kullanılmıştır. Çalışmanın amacına uygun olarak eleştirel söylem çözümlemesi ile haber metinlerinin bilişsel, söylemsel ve toplumsal bileşenleri ele alınmış, metinsel üst işlev analizi ile cümle yapıları tematik olarak incelenmiştir. Araştırmada kullanılan veriler, "http://anitsayac.com” adresinden elde edilmiş ve bu veri tabanında 4 Nisan 2022 ve 28 Nisan 2022 tarihleri arasındaki haberler analize dahil edilmiştir. Çalışma bulgularına göre, eleştirel söylem analizi sonucunda bazı haber metinlerinde söylemsel, bilişsel ve toplumsal açılardan haberlerin yan anlamlar taşıdığı tespit edilmiştir. Ayrıca cinsiyetçi roller haberlerin diline yansımış, şiddetin haber metinlerine aktarım biçimi ve gerekçelendirilmesi kadınların aleyhinde yapılmıştır.
Keywords : Söylem, Medya Söylemi, Eleştirel Söylem Çözümlemesi, Metinsel Üst İşlev, Hürriyet Gazetesi