An Investigation of Gifted High School Students’ Bioethical Approaches to Genetics and Biotechnology Applications in terms of 21st Century Skills and Basic Scientific Literacy Skills

Authors : Yunus Emre YANGIN, Pınar ÖZDEMİR, Selami YANGIN

Pages : 142-161

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2022-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, özel yetenekli lise öğrencilerinin genetik ve biyoteknoloji uygulamalarına yönelik biyoetik yaklaşımlarının incelenmesi ve bu yaklaşımlarının temel bilimsel okuryazarlık becerileri ve 21. yüzyıl becerileri açısından değişip değişmediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada nicel araştırma yöntemi ile genel tarama modeli içerisinde yer alan ilişkisel model kullanılmıştır. Çalışma, 2021-2022 eğitim-öğretim yılı güz döneminde İstanbul ili Üsküdar ilçesinde bulunan Araştırma Geliştirme Eğitim ve Uygulama Merkezi Lisesi’ndeki tanılanmış 107 özel yetenekli öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada uygulama için etik izinleri alınan biyoetik yaklaşım ölçeği, temel bilimsel okuryazarlık ölçeği ve 21. yüzyıl becerileri ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistiğin yanı sıra kategorik değişkenler arası ilişkinin var olup olmadığını ortaya koymak üzere ki-kare testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin genetik ve biyoteknoloji uygulamalarının bir kısmında kararsız kaldıkları, buna karşın çoğunlukla destekledikleri belirlenmiştir. Benimsenen biyoetik yaklaşımlara bakılırsa en fazla hak yaklaşımı, ardından yarar yaklaşımı gelmiştir. Bu iki yaklaşımdan sonra ise bilim temelli yaklaşım yer almıştır. Ayrıca öğrencilerin bu yaklaşımları benimsemesinde temel bilimsel okuryazarlık becerileri ile 21. yüzyıl becerilerinin etkisinin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara dayanarak özel yeteneklilerin eğitiminde 21. yüzyıl becerileri ile temel bilimsel okuryazarlık becerilerinin dahil edildiği bir öğretimsel modelin geliştirilmesi ile öğretim süreçlerinde genetik ve biyoteknoloji uygulamalarının artırılması gerektiği önerilmiştir.
Keywords : Biyoetik, Özel yetenekli öğrenciler, Lise, Bilimsel okuryazarlık, 21 yüzyıl becerileri