Çocukluk Döneminde Bilişsel Gelişim: Piaget ve Vygotsky’nin Bilişsel Gelişim Kuramlarının İncelenmesi ve Karşılaştırılması

Authors : Musa EROĞLU

Pages : 69-77

Doi:10.52974/jena.1258278

View : 23 | Download : 28

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan gelişimi incelenirken en çok incelenen alanlardan biri de bilişsel gelişimdir. İnsanın dünyayı tanıyıp kavramasında bilişsel faaliyetler çok önemlidir. Bilişsel gelişi, beyin ve sinir sistemlerinin olgunlaşmasıyla bireyin çevresine uyum sağlamasına yardımcı olan deneyimlerinin bileşimidir. Dünyaya gelen her birey birbirinden farklı zihinsel yapılarla gelmektedir. Çeşitli öğrenme yaşantıları ile yetişkinler, yaşadığı çevre ve dünya hakkında ayrıntılı bilgi edinmişlerdir. Çocuklar ise dış dünyada olup bitenlerden habersizdirler. Birey çevreyi tanıyıp kavrarken algılama, belleğe, kaydetme yargılama, karşılaştırma ve yorumlama gibi aşamaları kullanır. Çocukluk dönemi şüphesiz insan yaşamı için çok önemli bir dönemdir. Bu dönemde bireyin bilişsel gelişimi önemli ölçüde tamamlanmaktadır. Çocuklar iki yaşındayken yürüyerek tırmanarak zıplayarak düşerek kalkarak dünya hakkında çok şey öğrenebilirler. Çocuk çevre hakkında bilgi edindikçe daha çok soru sorarak çevresini daha iyi tanımaya çalışır. Bu dönemde bilişsel gelişim alanında çalışmalar yapan kuramcılardan en önemli ikisi Piaget ve Vygotskydir. Bu çalışmada Piaget ve Vygotsky’ nin bilişsel gelişim kuramları incelenerek karşılaştırılmıştır. Piaget ‘nin Bilişsel Gelişim Kuramında şema, uyum sağlama, özümleme, uyma ve dengeleme gibi daha çok biyolojik yapılara yer verilirmiştir. Piaget bilişsel gelişimin evresel ardışık bir yapı içerisinde olduğunu belirtmektedir. Vygotsky’ nin kuramı daha çok sosyal çevrenin etkisine değindiği görülmüştür. Vygotsky öğretici, yetişkin ebevyn ve diğerlerinin müdahalelerinin bilişsel gelişim açısından oldukça önemli olduğuna vurgu yapmıştır.
Keywords : Bilişsel Gelişim, piaget, vygotsky, çocukluk dönemi