Koordinatör Kurum-İcracı Kurum Tartışmaları Çerçevesinde Afet Yönetimi ve AFAD

Authors : Samed Kurban, Muhammed Zahid Çığman

Pages : 275-288

Doi:10.35341/afet.1526117

View : 104 | Download : 105

Publication Date : 2025-04-10

Article Type : Review Paper

Abstract :Türkiye’de 2009 yılında AFAD’ın kurulması, afet yönetiminde modern yaklaşımların uygulanması bakımından bir milattır. Bu tarihten önce, afetlerle mücadelede mevcut anlayışın yetersiz kalmasında gerek uygulanan politikalar gerekse bu politikaların yürütücüsü durumundaki aktörlerin çeşitli sorunların kaynağı olarak görülmesi etkili olmuştur. Ancak AFAD’ın kuruluşundan bu yana, sonuçları itibariyle karşı karşıya kaldığı en büyük afet olan 6 Şubat depremleri, kamu yönetiminde miras olarak alınan yapısal bazı sorunları gün yüzüne çıkarmıştır. Buna göre, afetlere müdahalenin kamusal düzeyde organize edilmesi ve işleyişin yürütülmesinde, merkez-yerel ikiliği çerçevesinde koordinasyonun ne şekilde sağlanacağı sorunu devam etmektedir. Bu sorun Türk kamu yönetiminde, siyasi iktidarlara bağlı olarak, uzun yıllar devam eden sürecin bir uzantısıdır. AFAD, merkezi ve yerel düzeyde kamusal mekanizmalar başta olmak üzere, afet yönetiminde rol oynayan tüm paydaşların müdahale gücünü geliştirecek bir bütünlüğü sağlamak üzere kurulmuştur. Ancak bunun yerine, geleneksel yönetim yaklaşımlarını devam ettirecek şekilde eski tip merkeziyetçiliğin odak noktasına yerleştirilmiştir. Bu durum, afet yönetiminde reaktif bir anlayışın gelişmesini engelleyecek şekilde mevcut kapasitenin etkin kullanılmasını güçleştirmektedir. Betimsel yaklaşım odağında kuramsal bir incelemenin yapıldığı çalışmada, Türkiye’de afetlerle mücadelenin daha işlevsel şekilde yürütülmesine yönelik bir değerlendirme yapılmıştır.
Keywords : Afet Yönetimi, Koordinasyon, Kriz Yönetimi, Merkezileşme, Yerelleşme