Mevcut Yapıların Yıkım-Söküm Süreçlerinde Ortaya Çıkan Risklerin Azaltılması: Bir Model Önerisi

Authors : Merve Anaç

Pages : 17-33

Doi:10.35341/afet.1529344

View : 164 | Download : 148

Publication Date : 2025-04-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Yapıların yaşam döngüsü, hammadde çıkarımından başlayarak üretim, kullanım, bakım, yıkım ve yıkım sonrası süreçleri kapsamaktadır. Ancak yapıların yıkım-söküm aşamasına yönelik çalışmalar sınırlıdır. Yapıların yıkımı, kentsel dönüşüm, gereksinimlerin karşılanamaması, hasar veya doğa kaynaklı afetler gibi nedenlerle gerçekleşebilir. İnşaat atıklarının bir kısmı geri dönüştürülebilirken, bazıları toksik maddeler içererek çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahiptir. Bu nedenle yıkım-söküm süreçlerinde atıkların azaltılması ve sürdürülebilirlik etkilerinin ele alınması gereklidir. Bu çalışma, yapıların yıkım-söküm süreçlerinde insan sağlığı ile ilişkili risklerin azaltılmasına yönelik bir model önerisi sunmaktadır. İlk olarak, yıkım-söküm gereklilikleri ve bu süreç boyunca ortaya çıkan malzemelerin insan sağlığı üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Son olarak, bu atıklardan korunma veya kaçınma süreçleri için bir model önerilmiştir. Önerilen model, yıkım-söküm çalışmalarının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmayı ve insan sağlığını koruma açısından farkındalık oluşturmayı amaçlamaktadır. Model, yıkım öncesi ve sonrası güvenlik bölgelerinin oluşturulması, tehlikeli gazların kontrolü, gürültü ve titreşimin azaltılması gibi önlemleri içermektedir. Ayrıca asbest, eriyonit, PCB (Poliklorlu Bifeniller) ve kurşun kökenli boyalar gibi tehlikeli atıkların yönetimi için spesifik önlemler sunulmuştur. Bu yaklaşım, yapı yıkım-söküm süreçlerinin sürdürülebilir ve insan sağlığına duyarlı bir şekilde yönetilmesine katkı sağlayacaktır. Bu çalışma, yapıların yıkım-söküm süreçlerinde insan sağlığı ile ilişkili risklerin azaltılmasına yönelik bir model önerisi sunmaktadır. İlk olarak, yıkım-söküm gereklilikleri ve v bu süreç boyunca ortaya çıkan malzemelerin insan sağlığı üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Son olarak, bu atıklardan korunma veya kaçınma süreçleri için bir model önerilmiştir. Önerilen model, yıkım-söküm çalışmalarının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmayı ve ve insan sağlığını koruma açısından farkındalık oluşturmayı amaçlamaktadır. Model, yıkım öncesi ve sonrası güvenlik bölgelerinin oluşturulması, tehlikeli gazların kontrolü, gürültü ve titreşimin azaltılması gibi önlemleri içermektedir. Ayrıca asbest, eriyonit, PCB ve kurşun kökenli boyalar gibi tehlikeli atıkların yönetimi için spesifik önlemler sunulmuştur. Bu yaklaşım, yapı yıkım-söküm süreçlerinin sürdürülebilir ve insan sağlığına duyarlı bir şekilde yönetilmesine katkı sağlayacaktır.
Keywords : Atık Oluşumu Riskinin Azaltılması, İnşaat Atıkları, İnşaat Atığı-Sağlık İlişkisi, Yapı Yıkım-Söküm