HEP ÇOCUK KALMIYORLAR TÜRKİYE’DE ZİHİN YETERSİZLİĞİ OLAN YETİŞKİNLERLE YAPILAN AKADEMİK ÇALIŞMALAR

Authors : Ali KAYA

Pages : 22-37

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2022-08-09

Article Type : Review Paper

Abstract :Zihin yetersizliği veya zihinsel engel kelimeleri telaffuz edildiğinde insanların akıllarında ilk anda bir çocuk canlanabilmektedir. Fakat günümüz dünyasında zihin yetersizliği yaşam boyu devam eden bir durumdur. Buradan hareketle zihin yetersizliği olan çocuklar da tipik gelişim gösteren akranları gibi büyürler ve birçoğu yetişkinlik dönemlerine ulaşırlar. Bu makalede zihin yetersizliği olan yetişkinlerle ilgili Türkiye alanyazınında yapılan araştırmalara odaklanılmıştır. Bu amaçla incelenen 24 araştırmanın 4’ü makale 10’ lisansüstü tezlerden oluşmaktadır. Araştırmalara yıllara göre bakıldığında 1999-2022 yılları arasında en fazla çalışmanın 2020 yılında gerçekleştirildiği görülmektedir. Bununla birlikte zihin yetersizliği olan yetişkinlerle yapılan lisansüstü tezlerin en fazla Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından yayınlandığı görülmektedir. Ayrıca araştırmalarda zihin yetersizliği olan yetişkinlerin ve özel gereksinimli öğrencilerin araştırmalara dahil edilme oranlarının yüksek olduğu görülmektedir. Buna paralel olarak zihin yetersizliği olan yetişkinlerin ebeveynlerinin de 123 katılımcı ile araştırmalara dahil olma sayılarının yüksek olduğu söylenebilir. Araştırmaların toplam sayıları ve yıllara göre dağılımlarına bakıldığında özel eğitim alanında çalışılan diğer yaşam dönemlerine göre son derece düşük olduğu söylenebilir. Yetişkinlik alanını çalışan araştırmacı ve çalışma sayısının sınırlı olması yetişkinlik dönemlerinde zihin yetersizliği olan bireylere ulaşımın güç olması ve yaşam boyu eğitim teoriğinin özel eğitim de uygulamaya koşulmamasından kaynaklı olabilir. Bu bulgulara genel olarak bakıldığında zihin yetersizliği olan yetişkinler çalışma alanının ülkemiz için çok yeni ve sınırlı sayıda araştırmaya sahip bir kategori olduğu söylenebilir. Bununla birlikte zihin yetersizliği olan yetişkinlerin bağımsızlıkları, yaşam boyu eğitimleri, öze belirlenimleri ve yaşam kaliteleri açısından yeni çalışmalara gereksinim bulunmaktadır.
Keywords : Zihin yetersizliği, yetişkinlik, Türkiye, derleme