TÜRKİYE AÇISINDAN ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ AVRUPA BİRLİĞİNİN ALTERNATİFİ OLABİLİR Mİ? PANEL ÇEKİM MODELİ YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ

Authors : Murat MERE, Serkan GÖKSU

Pages : 89-103

Doi:10.46737/emid.1107096

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Son dönemlerde Avrupa Birliği ve Şanghay İşbirliği Örgütü çok fazla gündeme gelmiş ve özellikle Türkiye açısından örgütlerin birbirlerinin alternatifi olup olamayacağı tartışma konusu olmuştur. Bu çalışma ile Türkiye’nin her iki örgütle olan dış ticaret hacmi panel çekim modeli kullanılarak test edilmiş ve birbirlerinin alternatifi olup olamayacağı sınanmıştır. Yapılan analiz 2003-2019 dönemlerini kapsamaktadır. Bağımlı değişken olarak Türkiye’nin her iki örgütle gerçekleştirdiği ihracat ve ithalat toplamından oluşan dış ticaret hacmi kullanılmıştır. Bağımsız değişken olarak ise ülkelerin ekonomik büyüklüklerini temsilen gayri safi yurtiçi hasıla rakamları, ülkelerin birbirleriyle olan uzaklıklarını temsilen mesafe değişkeni ve 2008 ekonomik krizin etkilerini görebilmek için kukla değişken kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, ülkelerin ekonomik büyüklüklerinin dış ticareti pozitif, mesafe ile ekonomik kriz kukla değişkenlerinin ise dış ticareti negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, Avrupa Birliği ülkelerinin gelirlerindeki artışın Türkiye’nin toplam dış ticaret hacmi üzerine olan etkisinin daha büyük olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak Türkiye için, Şanghay İşbirliği Örgütünün Avrupa Birliğinin alternatifi olamayacağına karar verilmiştir
Keywords : Panel Veri Analizi, Çekim Modeli, Avrupa Birliği, Dış Ticaret, Şanghay İşbirliği Örgütü