Finansal Bilgi Manipülasyonunun Beneish TR Modeli Kullanılarak Tahmin Edilmesi: BİST İmalat Sanayi Üzerine Bir Uygulama

Authors : Hakan Yılmaz

Pages : 359-388

Doi:10.30784/epfad.1602273

View : 39 | Download : 37

Publication Date : 2025-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada BIST imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren 205 işletmenin 2022-2023 yılları için finansal bilgi manipülasyonu yapıp yapmadıkları, Beneish TR modeli kullanılarak tahmin edilmiştir. Ayrıca çalışmada, Multinominal Logit modeli ve Multinominal Probit modeli de kullanılmıştır. Modellerin kullanımı ile değişkenlerin finansal bilgi manipülasyonu olasılığının belirlenmesindeki marjinal etkiler ve modellerin finansal bilgi manipülasyonu sınıflandırma başarıları hesaplanarak, gerekli karşılaştırmalar yapılmıştır. Beneish TR modeli sonucunda 116 işletmenin herhangi bir finansal manipülasyona başvurduğuna ilişkin bulgunun olmadığı, 16 işletmenin finansal manipülasyon yapma olasılığının bulunduğu, 37 işletme için finansal manipülasyon yapmaya yönelik ciddi bulguların belirlendiği ve 36 işletmeye dair finansal manipülasyon yapmaya yönelik çok önemli bulguların var olduğu belirlenmiştir. Multinominal Logit regresyon modeli ve Multinominal Probit regresyon modeli analizleri sonucunda brüt kâr marjı endeksinin finansal manipülasyon yapma olasılığını azaltıcı en önemli değişken olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte kullanılan Multinominal Logit modeliyle %89,27’lik ve Multinominal Probit modeliyle %85,85’lik sınıflandırma başarısı gerçekleştirilmiş ve sınıflandırmaya ilişkin modellerin gücü ve güvenirlik düzeyleri hesaplanmıştır.
Keywords : Finansal Manipülasyon, Beneish TR Modeli, BIST İmalat Sanayi Sektörü, Multinominal Logit, Multinominal Probit