Cumhuriyetçi Siyaseti Demokrasiyle Tamamlamak: Türkiye Üzerinden Bir Analiz

Authors : Şenol Durgun

Pages : 132-154

View : 53 | Download : 64

Publication Date : 2024-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk siyasetinde cumhuriyet kavramı kuruluşundan itibaren tartışma konusu olmuştur. Öyle ki bu tartışmalar normal seyrinde gitmeyip, çoğunlukla krize sebebiyet vererek ara dönemlerin oluşmasına da yol açmıştır. Demokratik siyasetin askıya alındığı bu dönemlerde siyaset kurumuna, siyaset dışı unsurların müdahaleleri; genellikle “Cumhuriyet’i korumak ve kollamak” gerekçesine dayandırılarak yapılmıştır. Buna göre ulusal varlığın, bağımsızlığın ve de modernleşmenin yegâne teminatı olarak görülen Cumhuriyetin korunması demokratik siyasetin üzerinde görülmüştür. Nitekim çok partili düzene geçildikten sonra da siyasal partilerden öncelikle beklenen toplum ile siyasal merkez arasında aracı rolden ziyade, cumhuriyetin varlığına dönük siyaset yapmalarıdır. Dolayısıyla literatürdeki anlamının çok daha ötesinde bir içerik kazandırılan Türkiye’deki cumhuriyetçi anlayışı ele almamızda temel hareket noktası yapmıştır. Ancak Türkiye uygulamasındaki anlayışı izah edebilmek için öncelikle kavramsal ve kuramsal yönden cumhuriyetçi anlayışının ne olduğu verilerek, Türkiye’deki uygulamasındaki farklılıklar, cumhuriyetçi anlayışa yüklenilen anlamlar değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Ardından Türk siyasetinde çok partili döneme geçildikten sonra yaşanılan değişimlerle birlikte, cumhuriyetçi siyaset doğrultusundaki demokrasi tartışmalarına dikkat çekilerek, özellikle II. Dünya savaşı sonrası Türk siyasetindeki liberal demokratik bakışın öne çıkmasıyla meydana gelen zorluklar, değişimler cumhuriyetçi siyasal felsefe açısından analiz edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Cumhuriyet, Demokrasi, Ortak Yarar, Yurttaşlık, Özgürlük