Haritanın Mekansal Bilgisinin Nicel Ölçme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi

Authors : Serdar BİLGİ

Pages : 154-164

View : 21 | Download : 18

Publication Date : 2017-04-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Kartograflar, haritalarını tasarımlarken etkili bir iletişim sağlayabilmek için kullanıcılara optimum bilgiyi sunan, iyi tasarımlanmış bir harita üretmek gayretindedirler. Harita tasarımı, haritanın kullanım amacı ve ölçeğini de etkileyen çok yönlü bir süreçtir. Kullanıcılar, uygulayıcılar, okuyucular bir harita ölçeği telaffuz edildiğinde bu haritanın kapladığı alan, içerdiği bilgi miktarı konusunda zihninde mekansal bir boyut canlandırabilir. Harita üzerindeki kartografik işaretlerin ve objelerin yoğunluğu bir anlamda ölçeğe göre sınırlandırılmaktadır. Haritada obje yoğunluğu arttıkça haritanın görsel etkisi azalmakta, kullanıcının haritayı anlaması güçleşmektedir. Haritalardaki mekansal bilgi miktarının nicel olarak ifade edilmesinde entropi kavramı bir ölçüt olarak kullanılabilir. Entropinin bilgi miktarı ile belirgin bir bağlantısı vardır ve iletişim sistemleri arasındaki bilgi transferinin ölçülmesi bağlamında literatürde öne sürülmüştür. Bu çalışmada, haritaların, içerdikleri mekansal bilgi miktarının nicel bir ölçüt kullanılarak belirlenmesine yönelik araştırmalar yapılmıştır. Mekansal bilgi miktarının belirlenmesi için önerilen yöntemlerden istatistiksel, topolojik ve metrik bilginin geçerliliği araştırılmış, her bir yöntem için test haritaları üzerinde uygulamalar yapılmış, aynı bölgeye ait genelleştirilmiş haritalar kullanılarak mekansal bilgi miktarındaki değişim incelenmiş, elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Topolojik bilgi miktarının ölçülmesi konusunda topoloji ve komşuluk ilişkileri, metrik bilgi miktarının ölçülmesi konusunda ise haritada yer alan objelerin etraflarındaki boş alanların belirlenmesi ve her bir objeyi içerisine alacak şekilde bölgeler oluşturulması amacıyla Voronoi diyagramları yöntemine değinilmiştir.
Keywords : Entropi, İstatistiksel bilgi Topolojik bilgi Metrik bilgi Voronoi diyagramları