Piperazindion Birimi İçeren Yeni Bir Ftalosiyanin Bileşiğinin Sentezi, Karakterizasyonu ve Metal Ekstraksiyon Özelliklerinin İncelenmesi

Authors : Halil Zeki Gök

Pages : 1071-1080

Doi:10.35414/akufemubid.1456335

View : 119 | Download : 161

Publication Date : 2024-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, literatürde yer alan ftalonitril 1 bileşiğinden başlanarak piperazinedion birimi içeren yeni bir makrosiklik bileşik 2 ve bu makrosiklik bileşiğin kobalt(II) ftalosiyanin türevi 3 sentezlenmiştir. Sentezi gerçekleştirilen bileşik 2 ve 3’ün karakterizasyonları FT-IR, MS, UV-Vis, 1H ve 13C NMR analiz yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Öncül ftalonitril bileşiği 1, makrosiklik bileşik 2 ve kobalt(II) ftalosiyanin türevi 3’ün ekstraktant özelliklerini belirlemek amacıyla sıvı-sıvı ekstraksiyon deneyleri gerçekleştirilmiştir. Bunun için, sıvı-sıvı ekstraksiyonu yöntemi kullanılmıştır. 1, 2 ve 3 bileşiklerinin, sulu fazdan Ag+, Hg2+, Cd2+, Zn2+, Cu2+, Ni2+, Pb2+ ve Co2+ metal iyonlarını organik faza hangi oranda taşıdığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun yanı sıra, makrosiklik halka büyüklüğü ve makrosiklik halkadaki donör atom sayısının metal-iyon ekstraksiyonu üzerine olan etkisi, daha önce yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlar ile karşılaştırılarak verilmiştir. 1, 2 ve 3 bileşiklerinin kullanılması ile yapılan ekstraksiyon çalışmaları, 3 bileşiğinin Hg2+ ve Cu2+ katyonlarını sulu fazdan organik faza en yüksek oranda taşıdığını göstermiştir. Kobalt(II) ftalosiyanin 3 bileşiği ile Hg2+ ve Cu2+ katyonlarının sulu fazdan kloroform fazına ekstraksiyon yüzdeleri sırasıyla %89,9 ve %83,1 olarak belirlenmiştir.
Keywords : Makrosiklik, Ftalosiyanin, Metal ekstraksiyonu, Geçiş Metallerı