DİYARBAKIR ÖRNEĞİNDE GÜLŞENİLİĞİN AZİZ MAHMUT HÜDAYİ HAZRETLERİ VE CELVETİYYE İLE OLAN İLGİSİ

Authors : Murat ÖZAYDIN

Pages : 347-384

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2012-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz Bilindiği gibi büyük Türk Mutasavvıfı İbrahim Gülşeni, 15. ve 16. yüzyılın büyük din bilginidir. Yedinci batında soyu Oğuz Ata'ya ulaşır. Mevlana Celaleddin-i Rumi 300 yıl öncesinden Gülşeni'nin geleceğini haber vermiş, Mevlana'nın bu methine karşılık İbrahim Gülşeni 40.000 beyitlik "Manevi" adlı eserini ona nazire olarak yazmıştır. Gülşeni'nin silsilesinden nice mutasavvıflar Gülşeni tarikatını İstanbul, Mısır, Edirne ve Diyarbakır'da yaymışlar; toplumun İslamlaşmasında büyük hizmetler yerine getirmişlerdir. Gülşeni hazretleri padişahlarla münasebet kurmuş, Kanuni Sultan Süleyman onu İstanbul'a davet ederek gözlerini tedavi ettirmiş ve tarikatına girmiş, Yavuz Sultan Selim Mısır seferinde tüm yeniçerilerle beraber onun tarikatına intisab etmiştir. 1950'ye kadar Diyarbakırımız'da Gülşeni tarikatının etkileri sürmüştür. Gülşeni hazretleri Diyarbakır'da 4 tekke kurmuş çok sayıda halife ve talebe yetiştirmiştir. Biz bu makalemizde Gülşeni tarikatının tarihsel boyutu içinde Diyarbakır'daki serencamını ortaya koymaya çalıştık. Zaman içinde yaşadığı döneme, yaptığı faaliyetlere, yetiştirdiği şahsiyetlere, ortaya koymuş olduğu hizmetlere, kurmuş olduğu tarikatı ve tekkelerine tarihi yolculuklar yaparak, Osmanlı döneminde Diyarbakır'ın tasavvufi noktada ne kadar yüksek seviyelerde olduğunu gözler önüne sermeye çalıştık. Anahtar kelimeler: Tarikat, Halvetiyye, Celvetiyye, Gülşeni, Tasavvuf, Tekke.
Keywords : Tarikat, Halvetiyye, Celvetiyye, Gülşeni, Tasavvuf, Tekke