KÜLTÜREL ZEKÂ: ZEKÂNIN KÜLTÜREL OLARAK KAVRAMSALLAŞTIRILMASI YA DA KÜLTÜREL BAĞLAM İÇİNDE ZEKÂ

Authors : Işılay Göktürk

Pages : 1939-1957

Doi:10.17755/esosder.1318641

View : 160 | Download : 192

Publication Date : 2023-10-20

Article Type : Review Paper

Abstract :Zekâ araştırmaları geniş bir literatür düzlemine yerleşmiştir. Bu düzlem zekânın insan doğasına özgü genetik bağlamına dayanmakla birlikte yine insan doğasına özgü toplumsal bir bağlamı da zorunlu kılmış ve bu bağlam mevcut literatürü oldukça genişletmiştir. Dolayısıyla zekâ yalnızca genetik boyutuyla değil aynı zamanda başta psikoloji olmak üzere eğitim bilimleri, işletme, yönetim organizasyon, örgütlenme araştırmaları, sosyoloji ya da kültürel çalışmalar gibi pek çok farklı araştırma alanının gündemine girmiştir. Zekânın ne olduğu hakkındaki görüşlerin çeşitliliği beraberinde zekâ çeşitlerini gündeme getirmiş ve pek çok zekâ türünden farklı bağlamlar ve açıklamalar üzerinden söz edilmiştir. Mevcut zekâ araştırmaları literatürünün geniş ve uzak tarihsel bağları olsa da kültür ve zekâ arasında kurulmaya çalışılan ilişkinin henüz son yıllarda belirginleştiği ve ‘kültürel zekâ’ tanımlaması ile ele alındığı görülmektedir. Kültürel zekâ bu bağlamda kültürel farkların bireysel yönetimi olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışma da öncelikli olarak kültür ve zekâ kavramları arasındaki ilişkiye dair tartışmaların gündemini ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda çalışma, kültür ve zekâ arasında kurulan arayüzün ve ampirik olarak geçerliliğin test edildiği metodolojik hattın temel çerçevesini çizecek ve bir kavramsallaştırma olarak kültürel zekânın bu çerçeve içindeki sınırlarını ve imkanlarını tartışmaya açacaktır.
Keywords : Zekâ, Kültürel Zekâ, Zekâ Araştırmaları, Zekâ Teorileri