ÜRETKEN YAPAY ZEKÂLARIN İŞ DÜNYASI ÜZERİNE ETKİLERİNE İLİŞKİN ERKEN DÖNEM BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Aslıhan Ünal, Izzet Kılınç

Pages : 776-797

Doi:10.17755/esosder.1411805

View : 126 | Download : 325

Publication Date : 2024-04-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Yeni ve özgün içerikler üretme becerisi ile diğer yapay zekâ sistemlerinden ayrılan üretken yapay zekâ, kısa sürede yüksek kullanıcı oranlarına ulaşan yıkıcı bir teknolojidir. Kullanım ve erişim kolaylığı, sunduğu iç görüler ve tahminler ve verdiği insansı cevaplar bu yayılım hızını artıran özellikleridir. Her yeni teknoloji gibi üretken yapay zekâ da sağladığı faydalar kadar dezavantajları da beraberinde getirmektedir. Bu alanda yürütülen akademik araştırmalar henüz erken dönem aşamasındadır. Sağladığı faydalar, zararlar ve sahip olduğu yetkinlikler henüz tam olarak keşfedilememiştir. Bu araştırmanın amacı, yapılan erken dönem araştırmaları üzerinden üretken yapay zekânın iş dünyasını nasıl etkilediğini anlamaya çalışmaktır. Bu amaçla, Web of Science (WoS) veri tabanında sistematik literatür incelemesi yöntemi izlenerek elde edilen 14 araştırma makalesine nitel içerik analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda 4 ana tema elde edilmiştir: (1) Kullanım alanları, (2) Dezavantajlar, (3) Çözüm, (4) Bugün ve gelecek. Elde edilen bulgular üretken yapay zekânın “iki ucu keskin kılıç” özelliği taşıyan yıkıcı bir teknoloji olduğunu göstermektedir. İşletmelere üretkenliği, etkinliği ve çalışan refahını artırma, rekabet avantajı sağlama gibi önemli faydalar sağlamasına rağmen etik ve yasal sorunların da önünü açmaktadır. Kısa dönemde sağladığı avantajlar uzun dönemde değer kaybına sebep olma potansiyeline de sahiptir. Bu sorunların aşılmasında işletmeler, yapay zekâ araştırmacıları, hükümetler ve OpenAI gibi geliştirici ve hizmet sağlayıcı firmalara önemli sorumluluklar düşmektedir.
Keywords : üretken yapay zeka, ChatGPT, işletme, yönetim, sistematik literatür incelemesi