Bir Etno-Dini İnanış Olarak İran’daki Yarsan İnancı: Tarihi, Esasları ve Bugünkü Durumu

Authors : İsmail Numan Telci

Pages : 435-454

Doi:10.18403/emakalat.339754

View : 885 | Download : 3209

Publication Date : 2017-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İran’da kökleri yüzlerce yıl öncesine dayanan dini gruplardan birisi olan Yarsan inanışı günümüzde Tahran rejiminin uyguladığı insan hakları ihlalleri nedeniyle hem bölgesel hem de uluslararası araştırmacıların dikkatini çekmektedir. 12 İmam Şiiliğini benimseyen İran yönetiminin kendilerine yönelik asimilasyon politikası izlediğini iddia eden Yarsan inananları, Tahran rejimine karşı zaman zaman protesto gösterileri düzenlemektedir. Son yıllarda binlerce üyesi özellikle Avrupa ülkelerine iltica eden Yarsan inanışıyla ilgili literatürde kısıtlı bir yazın bulunmaktadır. Farklı din ve mezheplerin bir karışımı olarak tanımlanabilecek bu inanış, özellikle Ortadoğu’da dini ve mezhepsel yapılar çalışan bilim insanlarınca ilginç bir çalışma konusu teşkil edebilecektir. Buradan hareketle bu çalışmada Yarsan inancının tarihsel arka planı ve temel esasları incelenmiş, daha sonra da günümüzde İran siyasal ve dini yapısında Yarsan inanışıyla ilgili hangi meselelerin gündeme geldiği ele alınmıştır. Çalışmanın başlıca amacı hem Yarsan inancı hem de bu inanışa benzer yerel dini yapıların sosyolojine dair araştırmacıların dikkatini çekmektir.
Keywords : İran, Yarsan, Ehl-i Hak, Kürt, Din, Mezhep