İmam Mâturîdî`nin `Din-Şeriat Ayırımı` Anlayışında Ebû Hanîfe`nin Etkisi

Authors : Metin Avcı

Pages : 177-199

View : 1025 | Download : 2877

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İmam Mâturîdî’nin Ebû Hanîfe ’nin görüşlerini benimseyip savunduğu ve îtikâdda Hanefilere Maturidî denildiği bilinmektedir. Bununla birlikte onun fikirlerinde Ebû Hanîfe’nin etkisi akademik düzeyde yapılan bir araştırma ile ortaya konulmuş değildir. Nitekim onun ulûhiyet, iman, nübüvvet, âhiret, kader anlayışları incelendiğinde Ebû Hanîfe’nin görüşleriyle uyuştuğu, hatta bazı yönlerden onun görüşlerini sistemli bir hale getirerek güncellediği, îtikâd anlayışının genel manada onunla paralel olduğu da görülmektedir. Din-şeriat ayırımına gitmeleri ise, bu etkinin bununla sınırlı olmadığını gözler önüne koyan başka bir kanıttır. Onlara göre din; tevhide iman etmeyi yani şirki terk edip Allah’a yönelmeyi, ibadeti yalnız O’na has kılmayı ifade eder. Şeriat ise; tevhid merkezli bu dinin îtikâdi, ahlakî ve amelî sahadaki aslı ve özü aynı olan, her bir peygambere vahiy yoluyla gönderilen fakat tarihi, kültürel ve sosyal şartlara göre birbirinden farklı olan boyutlarını ifade eder. Bu yönüyle din sabit, şeriat ise dinamiktir. Biz bu makalemiz ile Ebû Hanîfe’ye nispet edilen ve İmam Mâturîdî’nin günümüze ulaşan eserlerindeki bilgilerden yola çıkarak, Ebû Hanîfe’nin kendisinden yaklaşık iki yüz sene önce savunduğu din-şeriat ayrımını, İmam Mâturîdî’nin de kabul ederek nasıl ele alıp savunduğunu, dolayısıyla onun bu anlayışında Ebû Hanîfe’nin etkisini ortaya koymayı hedefledik. 
Keywords : Din, Şeriat