Timur Dönemi ve Sonrası Kelami Edebiyatın Türkistan Sahası Kaynakları

Authors : Sönmez Kutlu

Pages : 7-42

View : 522 | Download : 3034

Publication Date : 2010-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkistan bölgesi, Doğu-Hanefi geleneğin erken dönemlerden itibaren kökleştiği ve Hanefiliğin hem fıkıh hem de itikadi açıdan bir bütün olarak temsil edildiği bir bölgedir. Bölgenin dini kimliğinin şekillenmesinde önemli roller üstlenen Maturidilik söz konusu geleneğin itikadi ve kelami boyutunu oluşturmaktadır. Tasavvufun ve Eşariliğin bölgede güçlenmeye başlaması sonrası, Maturidi kelamı yeterince güçlü bir şekilde temsil edilememiştir. Timur döneminde bölgede yaşanan ilmi hareketlilik, Doğu-Hanefi geleneğinin ve Maturidilik bilincinin yeniden canlanmasına olanak sağlamıştır. Bu durum, Hanefi-Maturidi gelene- ğine yeterince bağlı olmayan Osmanlı ulemasının dikkatlerini Türkistan bölgesine çevirmelerine yol açmıştır. Bunun Osmanlı kelam düşüncesi açısından da en önemli yansıması, yükselme devriyle birlikte Maturidiliğin yeniden keşfedilmesi olmuştur.
Keywords : kelam edebiyatı, Timur dönemi, Türkistan